မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်အစိုးရ၏ စီမံကိန်းတခုဖြစ်သော ကျောက်ဖြူ − မူဆယ် အမြန်ရထားလမ်းကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်နိုင်ရန် စစ်ကောင်စီက ရှမ်းမြောက်နှင့် မန္တလေးရှိ ရထားလမ်းဖြတ်သန်းရာ မြို့ရွာများကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေသည့်အတွက် ၂ လအတွင်း ဒေသခံပြည်သူ ၂၀၀ ကျော် ထိခိုက်သေဆုံးရကြောင်း ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဏိုင် Shan Human Rights Foundation (SHRF) က ထုတ်ပြန်သည်။

ယနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်ရက်နေ့ SHRF ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားချက်အရ ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၉ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်အတွင်း ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းရှိ မြို့နယ် ၉ ခုနှင့် မန္တလေးတိုင်း၊ မိုးကုတ်မြို့တို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ လေကြောင်းနှင့် လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၆၈ ဦး သေဆုံးကာ ၁၃၆ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အတူ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရသော နေရာများသည် အရပ်သားများ နေထိုင်တည်ရှိရာ နေရာများဖြစ်သော စာသင်ကျောင်း၊ ဆေးရုံ/ဆေးခန်း၊ ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ ဘုရားကျောင်းနှင့် စျေးဆိုင်အလုပ်ရုံများပါဝင်ပြီး တိုက်ခိုက်ခံရစဥ် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုမရှိသည့်၊ စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်သည့် နေရာများဖြစ်ကြောင်းလည်း SHRF က ပြောသည်။

ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခံရသည့် မြို့နယ်များမှာ သီပေါ၊ မိုင်းရယ်၊ သိန္ဓီ၊ လားရှိုး၊ ကွမ်းလုံ၊ နောင်ချို၊ နမ့်ဆန်၊ ကွတ်ခိုင်၊ မိုးကုတ်နှင့် ကျောက်မဲမြို့တို့ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။

အဆိုပါ မြို့နယ် ၉ ခုအနက် ၈ မြို့သည် ညီနောင်မဟာမိတ်တို့မှ သိမ်းပိုက်ထားသည့် မြို့နယ်များဖြစ်သော်လည်း မိုင်းရယ်မြို့သည် တော်လှန်ရေးတပ်များဘက်မှ သိမ်းပိုက်ထားခြင်းမရှိ၊ မြေပြင်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခြင်းမရှိနေဘဲ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။

တရုတ်နိုင်ငံမှ ကုန်းတွင်းပိတ် ယူနန်ပြည်နယ် ဖွံ့ဖြိုးရေးအပါအဝင် တရုတ် - မြန်မာ စီးပွားရေးစင်္ကြံမှ ကျောက်ဖြူ အထူးစီးပွားရေးဇုန်နှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းမြို့မှတဆင့် မြန်မာနယ်စပ် မူဆယ်မြို့ကို ဖြတ်ကျော်ကာ ကျောက်ဖြူအထိ ဖောက်လုပ်မည့် ကူမင်း − ကျောက်ဖြူ ရထားလမ်းကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် မြန်မာအစိုးရထံ အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မူဆယ် − မန္တလေး ရထားလမ်းကို ပထမအဆင့်၊ မန္တလေး − ကျောက်ဖြူ ရထားလမ်းကို ဒုတိယအဆင့်အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ၂၀၁၇ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်း၌ ရထားလမ်းအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေများကို လေ့လာဆန်းစစ်မှုများ ရှိခဲ့ကြသည်။

တနှစ်ခန့်အကြာတွင် မူဆယ် − မန္တလေး ရထားလမ်းပိုင်းအတွက် နားလည်မှုစာချွန်လွှာ မူကြမ်း ပြင်ဆင်ခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ၌ မန္တလေး - ကျောက်ဖြူ ရထားလမ်းသစ် ဖောက်လုပ်ရေးစီမံကိန်း ဖြစ်မြောက်နိုင်ခြေ လေ့လာမှုစာချွန်လွှာကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါနှင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်စဥ်များနောက် ရထားလမ်းစီမံကိန်းမှာ အကောင်အထည်မပေါ်နိုင်ဘဲ ရပ်တန့်နေခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအတွင်း၌ မူဆယ် - မန္တလေး မီရထားလမ်းစီမံကိန်း ပြန်လည်စတင်ရန် ပထမအဆင့် လမ်းပိုင်းစတင်ဖောက်လုပ်ရန် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် စစ်ကောင်စီအကြား ညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီးနောက် အကောင်အထည်ဖော်ရေးလုပ်ငန်းများ စစ်ကောင်စီက ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။

သို့သော် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလက ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း မူဆယ် − မန္တလေး ရထားလမ်းစီမံကိန်း၌ပါဝင်သော မြို့နယ်များကို ညီနောင်မဟာမိတ်တို့မှ သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာလ စစ်ခေါင်းဆောင်၏ တရုတ်ခရီးစဥ်အတွင်း၌မူ တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် Li Qiang နှင့် တွေ့ဆုံစဥ် မူဆယ် - မန္တလေး - ကျောက်ဖြူ ရထားလမ်းသစ်ဖောက်လုပ်ရေး စီမံကိန်းအား နယ်မြေဒေသအခြေအနေအရ စတင်ဖောက်လုပ်နိုင်မည့်နေရာများ၌ လုပ်ငန်းစတင်ဆောင်ရွက်သွားရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မူဆယ်မြို့နှင့် မန္တလေးမြို့ကို ဆက်သွယ်နိုင်မည့် ၄၀၉ ဒသမ ၉၆ ကီလိုမီတာရှည်လျားသော မီးရထားလမ်းပိုင်းသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၉ ဘီလီယံ ကုန်ကျမည်ဖြစ်ပြီး တံတား ၁၂၄ စင်း၊ လှိုဏ်ခေါင်း ၆၀ ခုနှင့် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံခွဲ ၁၁ ခု ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုစက်ရုံခွဲများသည် တရုတ်ကုမ္ပဏီအများစုက စီမံကိန်းချပြီး ဆောက်လုပ်ထားသော ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ရွှေလီမြစ်၊ နမ္မတူမြစ်၊ မြစ်ငယ်မြစ်နှင့် သံလွင်မြစ်ပေါ်ရှိ တာတမံများမှ ထုတ်လုပ်သော လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။