ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအေရးတြင္ ေထာက္ခံသူ မရွားလွေသာ္လည္း ေတာင္အာဖရိက ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ၾကီး ဒက္စမြန္တူးတူးလို ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားသူကေတာ့ အနည္းငယ္သာ ရွိပါသည္။

မနက္ျဖန္ ၇၉ ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန႔မွစ၍ လူထုလုပ္ငန္းမ်ားမွ သိသိသာသာ အနားယူေတာ့မည္ဟု ေတာင္အာဖရိက အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈ ပေပ်ာက္ေရး အတြက္ ၁၉၈၄ က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒက္စမြန္တူးတူးက ေျပာသည္။

အသားအေရာင္ ခြဲျခားသည့္စနစ္ ေနာက္ဆံုးက်င့္သံုးေသာ ေတာင္အာဖရိက သမၼတ ဒီကလပ္  ႏွင့္အတူ ၁၉၉၃ က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ပူးတြဲခ်ီးျမႇင့္ခံရသူ ေတာင္အာဖရိက သမၼတေဟာင္း နယ္လ္ဆင္မင္ဒဲလား ကလည္း တူးတူးကို `တခါတရံ ရန္စြယ္ေငါေငါ၊ အမ်ားအားျဖင့္ သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့သူ၊ ဘယ္ေတာ့မဆို မေၾကာက္တတ္သူႏွင့္ ဟာသမပါဘဲ စကားမေျပာတတ္သူ´ ဟု ရည္ညႊန္း ေျပာဆို ခဲ့သည္။

`ဒက္စမြန္တူးတူးအသံသည္ ထုတ္ေျပာခြင့္ မရသူမ်ား၏ အသံျဖစ္သည္´ ဟုလည္း မင္ဒဲလားက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာကထဲက ကူညီေထာက္ခံခဲ့သူ ဘုန္းေတာ္ၾကီး တူးတူးသည္ မႏွစ္ ဇူလိုင္က လန္ဒန္ ဂါးဒီးယန္း သတင္းစာၾကီးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိန္းသိမ္းခံ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အေပၚ အျမင္ကို အယ္ဒီတာ့ အာေဘာ္တြင္ အေသးစိတ္ ေရးသားခဲ့သည္။

ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးက `က်ေနာ့္ရဲ့ႏွမေလး ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္း က်ေနာ္ေန႔တိုင္းဘဲ စဥ္းစားမိပါတယ္။ က်ေနာ့္႐ုံးခန္း ထဲမွာခ်ိတ္ထားတဲ့ သူ႔ဓာတ္ပံုက မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေဝးတဲ့ အာရွႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ လူေတြ ဖိႏွိပ္ခံေနရတယ္ဆိုတာကို သတိေပး ေနပါတယ္´ ဟု ေရးခဲ့သည္။

ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္၊ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာတို႔ႏွင့္အတူ ထင္ရွားသည့္ ပုဂၢိဳလ္တဒါဇင္ခန္႔ပါဝင္ေသာ “ ကမၻာ့လူၾကီးသူမ” (The Elders) အဖြဲ႔ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပိုင္းက ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ၾကီး၏ “ျဖန္႔ထားေသာ လက္ဖဝါးမ်ား” လႈပ္ရွားမႈတြင္ပါဝင္ခဲ့သည္။

သူ႔လက္ဖဝါးေပၚတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နာမည္ေရး၍ လူအမ်ား ျမင္သာရန္ျဖန္႔ျပေသာ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တိုင္းျပည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၏ျပယုဂ္၊ သတၱိႏွင့္ လြတ္ေျမာက္ေရး ကိုစူးစမ္းရွာေဖြသူအျဖစ္ ရည္ညႊန္းခဲ့သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊကိုလည္း လြတ္ေျမာက္ေရးကို အာသာငမ္းငမ္းရလိုသည့္ လူသားတို႔၏ ပင္ကိုစ႐ိုက္ကို နားလည္ႏိုင္စြမ္းမရွိသူ၊ ထိုအရာကို ဘယ္လိုမွ ဖိႏွိပ္ထားမရပံုကို မသိသူ ဟု ေရးခဲ့သည္။

` တခါတရံ ကမၻာၾကီးတြင္  ျမန္မာျပည္မွာလိုပင္ အေျမာ္အျမင္ရွိသည့္ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိး ခ်ဳိ႕တဲ့ ေနတတ္သည္။  ထုိႏိုင္ငံမ်ဳိးတြင္ ဥာဏ္ပညာ ၾကီးက်ယ္သည့္ ေခါင္းေဆာင္က ေခါင္းေဆာင္ခြင့္ မရဘဲ ျဖစ္ေနသည္´  ဟု အဆိုပါ ဂါးဒီးယန္းေခါင္းၾကီးတြင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးက ဆက္လက္ ေရးသားထားသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာ လက္နက္တင္ပို႔မႈ ပိတ္ပင္တားဆီးေရး ေထာက္ခံခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံလဲ ပါဝင္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ စစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ လူမဆန္သည့္  ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို ကုလသမဂၢက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စစ္ေရးအတြက္ အေစာဆံုး ေဆာ္ၾသ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံလဲ ျဖစ္သည္။

ဤသို႔စစ္ေဆးလွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားစြာကို ေသခ်ာေပါက္ေတြ႔လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားသည္။

အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးတြင္ ေတာက္ေလွ်ာက္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ေအာင္ပြဲ အရယူႏိုင္ခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးက ေတာင္အာဖရိက အေတြ႔အၾကံဳမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္လည္း အက်ဳိးရွိမည္ဟု ယံုၾကည္ေနသည္။

အသားအေရာင္ ခြဲျခားသည့္ ေတာင္အာဖရိက အစိုးရကို ၾကာျမင့္စြာ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူၿပီး ေနာက္ထပ္ ပစ္မွတ္ထား ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္  တျဖည္းျဖည္း ၿပိဳလဲက်ဆံုးသြားရသည္ဟု ႏိုဘယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္က ဆိုသည္။

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္တိုက္ေနသည့္ ခ်ဥ္းကပ္ပံုမ်ားမွာလည္း ဤအတိုင္း ပံုစံတူျဖစ္ေနၿပီး ေအာင္ပြဲရမည္မွာ ျမင္သာလွသည္ဟု သူက ဆုိသည္။

ဘားရက္ အိုဘားမား သမၼတရာထူးရေရးအတြက္ ေပၚေပၚထင္ထင္ ေထာက္ခံခဲ့သူ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူးသည္  ဘုရွ္ အစိုးရ၏ ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ဆန္႔က်င္သည့္ ခ်ဥ္းကပ္ ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳ အမွတ္ေပးခဲ့သည္။ အိုဘားမားအစိုးရ လက္ရွိေပၚလစီျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေျပာင္းလဲခ်ဥ္းကပ္မည့္ အကန္႔အသတ္ရွိေသာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမူဝါဒကိုလည္း သံသယ ရွိေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကားေျပာခဲ့သည္။

ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာကို စဥ္းစားသည့္ အရာႏွစ္ခုကို ဝါရွင္တန္အေနျဖင့္ ခြဲျခားသိဘို႔ လုိသည္ဟုလည္း ဘုန္းေတာ္ၾကီးက ေျပာသည္။

`က်ေနာ္တို႔ အေတြ႔အၾကံဳအရေတာ့ အကူအညီေတြ ေပးမယ္လို႔ ကမ္းလွမ္းလိုက္႐ုံနဲ႔ ျမန္မာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြ  လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီအစိုးရက တျခားအာဏာရွင္ အစိုးရေတြလို မဟုတ္ဘူး။ လူထုဘဝ စိုေျပေရးဆိုတာ နဲနဲမွ ထည့္စဥ္းစားတာ မဟုတ္ဘူး´ ဟု အိမ္ျဖဴေတာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို စနစ္ေျပာင္း၍ ခ်ဥ္းကပ္ေနခ်ိန္တြင္ ‘The Elders’ ဝက္ဆိုက္၌ လြန္ခဲ့ေသာေႏြဦးက ဘုန္းေတာ္ၾကီး တူးတူး ေရးခဲ့သည္။

တူးတူးကုိ  ဝါရွင္တန္ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္စတီက်ဳမွ ၂ဝဝ၈ က ေအဗရီယယ္ဟယ္ရီမန္း ဒီမုိကေရစီဆုကုိ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။  ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အဓိကထားလုပ္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားအတြက္ ခ်ီးျမႇင့္ခံရသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း  အေစာပိုင္းက ထိုဆု ခ်ီးျမႇင့္ရဖူးသည္။

ဘုန္းေတာ္ၾကီးတူးတူး လူထုအက်ဳိးျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားကို တပတ္တၾကိမ္ေလာက္သာ လုပ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေရးႏွင့္ ျမန္မာ့အတိုက္အခံ လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ထားသည့္ သူ႔ကတိကုိ ေမ့ေပ်ာက္သြားမည္ မဟုတ္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။