စစ္အစိုးရႏွင့္ အဆက္သြယ္ရွိသည့္ စီးပြားေရးသမားၾကီးက ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားတြင္ `က်ားထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဘးမဲ့ေတာတခု’ တည္ေထာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ လယ္ေျမမ်ား သိမ္းယူခဲ့သျဖင့္ ကခ်င္ ျပည္နယ္မွ လယ္သမား ၁၇ ဦးသည္ မနက္ျဖန္တြင္ ႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုး တရား႐ံုးျဖစ္ေသာ ဗဟိုတရား႐ံုးတြင္ တရားစြဲ၊အေရးဆိုသြားမည္ျဖစ္သည္။

စစ္အစိုးရ၏ လူယံုတဦးျဖစ္ေသာ ဦးေဌးျမင့္ပိုင္ ယုဇနကုမၸဏီက လယ္ေျမမ်ားသိမ္းယူ ခဲ့သျဖင့္ ဟူးေကာင္း ေတာင္ၾကား ေက်းရြာ ငါးရြာမွ လယ္သမား ၁၄၈ ဦးက ကခ်င္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ၾကီးနားတြင္ ေလ်ာ္ေၾကး ရရွိေရး အတြက္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကသည္။

ယခုလအေစာပိုင္းက ျပည္ပမီဒီယာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာ မ်ားတြင္ အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သတင္း၌ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမၻာ့အၾကီးဆံုး က်ားထိန္းသိမ္း ေစာင့္ ေရွာက္ေရး ေဘးမဲ့ေတာတခုကို ၄၂၄၈ စတုရန္းမိုင္ (၁၁ဝဝဝ စတုရန္းကီလိုမီတာ) အထိ သုံးဆတိုးကာ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္း တခုလံုးတြင္ တည္ေဆာက္ ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး အဖြဲ႔အစည္း မ်ား၏ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔အစည္း တခု ျဖစ္ေသာ ကခ်င္ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးကြန္ရက္အုပ္စု (KDNG) ၏ ဗုဒၶဟူးေန႔က သတင္းထုတ္ ျပန္ခ်က္အရ ယုဇန ကုမၸဏီ၏ ေဘးမဲ့ေတာ ဆိုသည္မွာ အမွန္စင္စစ္ ရယ္စရာမွ်သာျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

`လယ္ထြန္စက္ေတြ၊ ေျမထိုးေျမေကာ္စက္ၾကီးေတြ အမ်ားၾကီးေရာက္လာကာ ေတာေတြကို အေျပာင္ ရွင္းပစ္ လိုက္ၾကသည္၊ ဝါး႐ံုေတြလည္းကုန္ၿပီ၊ ရွိၿပီးသားလယ္ေတြလဲ ေျပာင္သလင္းခါ သြားၾကၿပီျဖစ္သည္´ ဟု အဆုိပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။ က်ားမ်ား က်က္စားရာေျမ၊ အမဲမလိုက္ရဟု ေရးသားတားျမစ္ထားေသာ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားကို ယခုဖုန္းဆိုးေျမအတိ ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ေျမျပင္တြင္ စိုက္ထူထားၾကသည္။ က်ားမ်ားမည္သို႔မွ ေနမျဖစ္သည့္ ေတာတခုသာျဖစ္သည္´ ဟု ေရးသားထားသည္။

`ဤေဒသၾကီးတခုလံုးကို ျပည္ပမွတင္သြင္းေရာက္ရွိလာေသာ အလုပ္သမား ၂ ေထာင္ ေက်ာ္က ေန႔စဥ္ပင္ ဓါတ္ေျမၾသဇာမ်ား၊ ေပါင္းသတ္ေဆးမ်ား အသံုးျပဳၿပီး ပီေလာပီနံ၊ ၾကံ ႏွင့္ (ဇီဝ ေလာင္စာထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္) ၾကက္ဆူ စိုက္ခင္းၾကီးမ်ား ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနၾကသည္´ ဟု အဆုိပါအစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသား ထားသည္။

ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားတြင္ လုပ္ငန္းမ်ားအေျခစိုက္ကတဲက ကုမၸဏီသည္ ေျမ ဧက ၄ သိန္းေက်ာ္ကို သိမ္းယူ ခဲ့ၿပီျဖစ္ကာ ၾကံႏွင့္ပေလာပီနံ စိုက္ပ်ဳိးရန္အတြက္ စစ္အစိုးရက ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္က ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာပမာဏ၏ ႏွစ္ဆမွ် ခုတ္ထြင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု Kachinnews.com က ယခင္အပတ္က ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ဤသို႔သိမ္းယူခဲ့ေသာေျမမ်ားတြင္ မိသားစုေပါင္း ၁,ဝဝဝေက်ာ္ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ လုပ္ကိုင္လာခဲ့ေသာ ေျမ အမ်ားအျပားလည္း ပါဝင္သြားခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္လအတြင္း လယ္သမား ၁၂ဝ ေက်ာ္ကို ေျမတဧကလွ်င္ က်ပ္ ၈ဝ,ဝဝဝ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈ဝ) ေပးကာ ေၾကေအးေစခဲ့သည္ဟု လယ္သမားမ်ားအတြက္လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေရွ႕ေန ဦးျမင့္လြင္ က ေျပာသည္။

`လယ္သမား ၁၇ ေယာက္ကခုထိ ဒီေငြကိုလက္မခံၾကေသးဘူး။ သူတို႔ေပးတဲ့ေလ်ာ္ေၾကးက ေပါက္ေစ်းထက္ အဆမတန္နည္းေနတယ္လို႔ သူတို႔ကေျပာၾကတယ္´ ဟု သူက ေျပာသည္။

မတ္လတြင္ လယ္သမားအုပ္စုတခုက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုအၾကံေပးေကာ္မတီသို႔ စာေရးကာ ယုဇန ကုမၸဏီအား တရားစြဲဆိုႏိုင္ေရးအတြက္ ေရွ႕ေနတဦးငွားရမ္းေပးပါရန္ ေတာင္းဆိုတင္ျပခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ ေသာ လတြင္ ပထမဆံုးအမႈစြဲတင္ႏိုင္ခဲ့သည္။

`လယ္သမားေတြကစုစုေပါင္း ေျမ ၁ဝ၄ဝ ဧက ဆံုး႐ႈံးသြားခဲ့တာ´ ဟု ဦးျမင့္လြင္ကေျပာသည္။ ေရွ႕ေန၏ ေျပာဆိုခ်က္ အရ ထိုသို႔တိုင္ၾကားေသာ လယ္သိမ္းခံရသည့္လယ္သမားမ်ားမွာ ဝါရာ ဇြပ္၊ နန္းဆုိင္၊ ဘန္ေကာ့၊ အြန္ဂရာ ႏွင့္ ဂ်ာသူဇြပ္ ေက်းရြာမ်ားမွျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္းလယ္ေျမဧက ၃၉၆၅ အနက္ ၁ဝ၃၈.၄၇ ဧက အသိမ္း ခံခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။

လယ္သမားမ်ားမွာ သူတို႔၏ စားဝတ္ေနေရးဘဝမ်ား ပ်က္စီးသြားခဲ့႐ံုသာမက ေနအိမ္မ်ားမွလည္း ေမာင္းထုတ္ ခံခဲ့ၾကရသည္ ဟုဆိုသည္။ အခ်ဳိ႕ကိုအနီးရွိ စံျပ ေက်းရြာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔ေပးခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ ဒုကၡေရာက္ ေနၾကဆဲ ရွိသည္။

`ဒီကုမၸဏီက က်ေနာ္တို႔လိေမၼာ္ၿခံေတြ၊ လၻက္ခင္းေတြ၊ လယ္ေျမေတြ၊ ဝါး႐ံုေတြ အားလံုးကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္တာ၊ ၿပီးေတာ့က်ေနာ္တို႔ေျမေတြကိုလဲ သိမ္းလိုက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ေျမေနရာမွာ အတင္းအက်ပ္ စက္႐ံုေတြ လာေဆာက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာေျမမရွိေတာ့ဘူး´ ဟု လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။

သီးျခားအျဖစ္အပ်က္တရပ္တြင္ ေက်းရြာေျခာက္ရြာမွ မိသားစု ၁၆၃ ဦးသည္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ အတြင္းက စိုက္ပ်ဳိး၍ မေကာင္းသည့္ေျမမ်ားသို႔ အတင္းအက်ပ္ ေရႊ႔ေျပာင္းျခင္းခံခဲ့ၾကရၿပီး အျခားလယ္သမားမ်ားမွာ ေပးအပ္ေသာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို လက္ခံရယူခဲ့ၾကသည္ဟု KDNG သတင္းတြင္ေရးသားထားသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစ၊ သတင္းမ်ားအဆုိအရ၊ အဆုိပါေလ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို လယ္သမားမ်ားက လိုလိုလားလား လက္ခံ ခဲ့ၾကျခင္းမဟုတ္ဟု ဆိုသည္။ ေဒသခံရဲမ်ားက ရြာသားမ်ားကို တားဆီး ေႏွာက္ယွက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြမ်ားကို အတင္းအက်ပ္လက္ခံခိုင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ေလ်ာ္ေၾကးလက္ခံခဲ့ရသူ လယ္သမား တဦးက ေျပာသည္။

`အစိုးရအရာရွိေတြက ညဥ့္နက္မွေရာက္လာၾကၿပီး ေမးစရာရွိတယ္လို႔ေျပာၿပီး လယ္သမားေတြကိုေခၚသြား၊ အတင္းအက်ပ္ သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားၾကတယ္´ ဟု သူမကေျပာသည္။ စစ္အစိုးရကိုေၾကာက္၍ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဝင္မ်ား ေခၚရာ လိုက္ပါသြားခဲ့ရသည္ဟု လည္း သူမကဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။

`သူတို႔ေပးတဲ့ေငြယူမွဘဲ က်မတုိ႔ဘဝကလံုၿခံဳမွာေလ။ ယူဖို႔ျငင္းတဲ့သူေတြက် စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ ၿပီးေနရတာေပါ့။ အိမ္မွာလဲေကာင္းေကာင္းေနလို႔ အိပ္လို႔မရဘူး။ ဟိုမွာဒီမွာ ပုန္းအိပ္ေနရတာေပါ့´ ဟု သူမကေျပာသည္။

စစ္အစိုးရက ယုဇနကုမၸဏီကို စိတ္တုိင္းက် လုပ္ခြင့္ေပးထားျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကခ်င္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔ျဖစ္ေသာ (KEO) က ယင္းတို႔၏အျမင္ကို ယခုကဲ့သို႔ေျပာသည္။

`စစ္အစိုးရရဲ့စီမံကိန္းက ေနာက္ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္က သဘာဝသယံဇာတ အားလံုးကို သူတို႔ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ အကုန္ေရာက္ေစဖို႔ရည္ရြယ္ထားတာ´ ဟု ေကအီးအိုဒါ႐ိုက္တာ ေယာန ကေျပာသည္။

ယခုႏွစ္တြင္ လယ္သမား ၂၆ဝ သည္ ရန္ကုန္ရွိ ကုလသမဂၢအလုပ္သမားအဖြဲ႕႐ံုးျဖစ္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕႐ုံး (ILO) သို႔ လယ္ေျမသိမ္းခံရသည့္ကိစၥမ်ားအတြက္ ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးပါရန္ စာေရး တိုင္ၾကားခဲ့ၾကသည္။

`တိုင္ၾကားခ်က္ေတြကို မတ္လက အိုင္အယ္လ္အိုက လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ရြာအမ်ားအျပားက အလားတူ တိုင္စာေတြထပ္မံရရွိခဲ့ပါတယ္´ ဟု ရန္ကုန္ရွိ အိုင္အယ္လ္အို႐ံုး ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ စတိဗ္မာရွယ္ (Steve Marshall) ကေျပာသည္။

`အဓိကျပႆနာက လယ္သိမ္းခံရတာဘဲ။ ဒါေပမဲ့တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ လယ္သိမ္းခံရတာနဲ႔အတူ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစတာေတြလဲရွိတယ္´ ဟု သူကဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

စစ္အစိုးရႏွင့္အဆက္အသြယ္ရွိသျဖင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ဥေရာပသမဂၢတို႔၏ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ စာရင္း သြင္းထားျခင္း ခံရေသာ ဦးေဌးျမင့္သည္ ႏိုဝင္ဘာ ၇ ရက္တြင္က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ တနသၤာရီတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးအျဖစ္ ဝင္ေရာက္အေရြးခံမည္ဟု ေၾကညာထားသည္။ ယင္းေဒသတြင္သူပိုင္ ဆီအုန္းစိုက္ခင္း အေျမာက္အျမားရွိသည္ဟု KDNG သတင္းတြင္ ေရးသားထားသည္။

ဦးေဌးျမင့္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ဥကၠ႒၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအဖြဲ႔ဥကၠ႒၊ ငါးဖမ္းစက္ေလွ ပိုင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ ဥကၠ႒ စသည့္ရာထူးမ်ားကိုလည္း ရယူထားသူျဖစ္ကာ ဟိုတယ္ႏွင့္ အိမ္ၿခံေျမလုပ္ငန္း ကဲ့သို႔ေသာ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားအျပားကို ပိုင္ဆိုင္သူ ျဖစ္သည္။

ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယနယ္စပ္တြင္တည္ရွိကာ ကူမံုေတာင္တန္း အေရွ႕ႏွင့္ ပတ္ကြိဳင္ေတာင္တန္း အေနာက္ဘက္အၾကားတြင္ တည္ရွိသည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွင့္ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္တို႔၏ ေရေဝကုန္းတန္းလည္းျဖစ္သည္။

ယခင္လကထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ WCS အစီရင္ခံစာအရ ဥပေဒမဲ့အမဲလိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဤေဒသတြင္ က်ားေကာင္ ေရမွာ ၅ဝ ခန္႔အထိေလ်ာ့က်သြားခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။

ဤသတင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေတာင္းခံရန္ နယူးေရာက္အေျခစိုက္ WCS ႏွင့္ ရန္ကုန္ရွိ ယုဇနကုမၸဏီ ႏွစ္ခုစလုံးသို႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ ဆက္သြယ္၍မရခဲ့ပါ။

အက်ယ္အဝန္း ၈၄၅၂ စတုရန္းမိုင္ရွိ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္း က်ားေဘးမဲ့ေတာကို ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာ ေရးႏွင့္ ဖြ႔႔ံၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (SPDC) ေခၚ စစ္အစိုးရက အေမရိကန္အေျခစိုက္ ကမၻာ့သား႐ိုင္း တရိစၧာန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (WCS) အေထာက္အပံ့ျဖင့္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။