ဘလက်ဇင်း — ဘိုးဘွားခေတ်အဆက်ဆက်ကတည်းက ကရင်နီလူမျိုးစုတွေရဲ့ ရိုးရာဓလေ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကေ့ထျိုးဘိုး (ခေါ်) တံခွန်တိုင် ရိုးရာပွဲကို ဒီကနေ့ထိတိုင် အစဉ်အလာမပြတ် ကျင်းပလာခဲ့ကြပါတယ်။
နိုင်ငံရေးအခြေအနေနဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါအခြေအနေကြောင့် ကေ့ထျိုးဘိုး ပွဲတော်ကို ခမ်းခမ်းနားနား ပွဲတော်ကြီးအဖြစ် မကျင်းပနိုင်တော့တာ ၃နှစ်ရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၂၂ခုနှစ်အတွင်းမှာ ကရင်နီပြည် ဒီးမော့ဆိုမြို့အတွင်းမှာ ကေ့ထျိုးဘိုးပွဲကို ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လက အကျဉ်းချုံးပြုလုပ်သွားတာရှိပါတယ်။ ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့မှ ၁၂ရက်နေ့အထိ လွိုင်ကော်မြို့နယ် အရှေ့ဖက်ခြမ်းက ကျေးရွာတစ်ရွာမှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အနီးရပ်နားက ကျေးရွာဒေသခံတွေ စုပေါင်းပြီး ၃ရက်တာ ကျင်းပပြုလုပ်သွားကြပါတယ်။
ယနေ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေမတည်ငြိမ်တာကြောင့် အခုလိုရိုးရာပွဲတော်ကျင်းပတဲ့နေရာမှာ အခက်ခဲစိန်ခေါ်မှုတွေရှိနေပါတယ်။
“အခက်အခဲတော့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ရှိရင်လည်းလုပ်ရမယ်လို့ ကျနော်တို့အဲ့လိုပဲဆန္ဒရှိတယ်။ အခက်အခဲကတော့ ကျနော်တို့လှူဒါန်းတဲ့ဟာမျိုးတော့ မပြည့်စုံတာလည်းအခက်အခဲရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ရှိသလောက်တော့လုပ်မယ်။ အခုအခြေအနေနဲ့ မညီတာတို့ အပြောအဆို အပြန်အလှန် မေးမြန်းတဲ့အခါမှာလည်း စုံစုံလင်လင်မှုမရှိနိုင်တာတို့ အချိန်ပုံမှန်မရနိုင်တာတို့ အဲ့လိုအခက်အခဲရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ရှိပေမယ့်လည်း ကြိုးစားပြီးလုပ်သွားတယ်။”လို့ ကျေးရွာပွဲဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးပိုးရယ်က ရှင်းပြပါတယ်။
ဧပြီလ ၁၀ရက်နေ့(ပထမရက်) မှာ တံခွန်တိုင်ခုတ်ယူခြင်း၊ သယ်ယူခြင်း၊ ဒုတိယရက်နေ့မှာတော့ ပွဲတော်အတွက် ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ဧည့်သည်တော်ဖိတ်ကြားခြင်း၊ အကပဒေသာဖြင့် ဖျော်ဖြေတင်ဆက်ခြင်း နဲ့ တတိယနေ့မှာတော့ တံခွန်တိုင်တော် စိုက်ထူခြင်း၊ ပူဇော်ပသခြင်း၊ ဆုတောင်းဝတ်ပြုခြင်း၊ မင်္ဂလာရေပက်ဖြန်းခြင်း တို့ကို ဆောင်ရွက်သွားကြပါတယ်။
ကရင်နီလူမျိုးစုတွေရဲ့ ရိုးရာဓလေ့ဖြစ်သလို ဘိုးဘွားပိုင် အမွှေအနှစ်၊ သဘာဝအရင်းအမြစ်၊ လူမျိုးနဲ့သမိုင်းရာဇဝင် မပျောက်ပျက်အောင် တတ်နိုင်တဲ့ဖက်ကနေ ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်းသွားကြဖို့ လူကြီးသူမတွေက တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
“ကျနော်တို့ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းကျင်းပတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ဒီရွာမှာ ကျေးရွာမှာက စာမတတ် ပေမတတ်လို့ ဒီရိုးရာအချက်အလက် အထိမ်းအမှတ်တွေကို မှတ်သားယူဖို့လည်းမရှိနိုင်ဘူး။ လမ်းညွှန်နည်းပြပေးတဲ့သူ အကြံညဏ်လာပေးမယ့်သူ ပြည့်ပြည့်စုံစုံမရရှိလို့ ကျနော်တို့ ဒီရိုးရာအချက်အလက် အဆင့်အတန်း တင်ပြဖို့ ပြောပြဖို့တော့သိပ်တော့မပြောနိုင်ဘူး။ ပြောမယ်ဆိုလည်း ကျနော်တို့က စာပေမတတ်ခါကျတော့ မပြောနိုင်ဘူးပေါ့။ ပြီးတော့ ရိုးရာတွေရဲ့ အချက်အလက် အမျိုးအမည်တွေလည်း မဖော်ပြနိုင်တော့ နည်းနည်းအခက်အခဲရှိတယ်။”လို့ ဦးပိုးရယ်က ပွဲပြုလုပ်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး အခက်အခဲတချို့ကို ပြောပြထားပါတယ်။
ကေ့ထျိုးဘိုး တိုင်တော်အတွက် ပွဲရက်မတိုင်ခင် ၁လလောက်အလိုကတည်းက ရှာထားရပြီး ရိုးရာဓလေ့ ဖြစ်တဲ့ ကြက်ရိုးထိုး ဗေဒင်မေးပြီး ကောင်းတဲ့ အတိတ်နိမိတ်ရရှိမှသာ စတင်ခုတ်ကြပြီး ပွဲတော်အတွက် ပြင်ဆင်ကြရပါတယ်။
သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကေ့ထျိုးဘိုး တိုင်တော်ကို မနက်စောစော နေမထွက်ခင်အချိန်မှာ သွားရောက်ခုတ်ယူရပြီး ပွဲတော်ကျင်းပမယ့် နေရာအထိ ယာဉ်မသုံးဘဲ လူအင်အားနဲ့သာ ထမ်းယူရတာဖြစ်ပါတယ်။
ကေ့ထျိုးဘိုး ခေါ် တံခွန်တိုင် သယ်ဆောင်လာတဲ့အခါမှာ ရိုးရာဝတ်စုံတွေနဲ့ ရေစင်ပတ်ဖြန်းပြီး ကြိုဆိုကြသလို အမျိုးသမီးတွေကတော့ ကေ့ထျိုးဘိုး ခေါ် တံခွန်တိုင်တော်ကို သပြေခက်တွေနဲ့ ပက်ဖြန်းကြိုဆိုကြပါတယ်။
ကမ္ဘာမြေကြီးပိုင်ရှင်ဖြစ်တဲ့ နတ်ဘုရားရဲ့ ကျေးဇူးတော်ကို ရိုသေလေးစားသောအားဖြင့် အလှူအတန်းနဲ့ ပူဇော်ပသပြီး ကောင်းမှုကုသလိုလ်ယူသလို ရာသီဥတုမှန်ကုန်စေဖို့၊ ရောဂါဘယကင်းရှင်းစေဖို့၊ သဘာဝဘေးအန္တာရာယ်မကျရောက်ဖို့လည်း ရွည်ရွယ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်စဉ်ကာလက စုပေါင်းရိုးရာ ကေ့ထျိုးဘိုးပွဲတော်ကျင်းပတဲ့အခါမှာ ရပ်ဝေးရပ်နီးမှ ကျေးရွာအသီးသီးကို ဖိတ်ခေါ် ပါဝင်ဆင်နွဲစေပြီး တွေ့ဆုံပွဲ၊ အခမ်းအနား၊ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု အကဖျော်ဖြေတင်ဆက်တာ၊ ဈေးဆိုင်ခင်းကျင်းရောင်းချတာ၊ အားကစားပြိုင်ပွဲကျင်းပတာ၊ နှစ်ပတ်လည်အစည်းအဝေး ပြုလုပ်တာ ဆောင်ရွက်ကြပါတယ်။
သို့သော် လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ ကေ့ထျိုးဘိုးတိုင်တော် ခုတ်ယူခြင်း၊ ကေ့ထျိုးဘိုးတိုင်တော် သယ်ယူခြင်း၊ ကေ့ထျိုးဘိုးတိုင်တော် စိုက်ထူပူဇော်ခြင်းများကိုသာ ရိုးရာအစဉ်အလာနှင့်အညီ အကျဉ်းချုံးကျင်းပပြုလုပ်သွားကြတာဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးအခြေအနေ ပဋိပက္ခကြားက ရိုးရာဓလေ့ကို စည်ကားသိုက်မြိုက်စေဖို့ တစ်နိုင်တစ်ပိုင်နဲ့သာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ရပြီး ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ဖို့က လူငယ်အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိတယ်လို့ လူငယ်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ခူးစိုးရယ်က ဆိုပါတယ်။
“ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုပဲဖြစ်ဖြစ် ထိန်းသိမ်းပြီး စောင့်ရှောက်ပြီး အားလုံး လူငယ်တွေမှာတာဝန်ရှိတယ်။ လူငယ်တွေ လက်ကမ်းပြီးတော့မှ ပုခုံးပေါ်ရောက်နေတယ် အဲ့လိုတော့ ခံယူချက်ရှိပါတယ်။ ဘာလို့ဆို ဒီအချိန် ဒီကာလကျနော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာကို အခုလောလောဆယ်က နိုင်ငံမှာ ပဋိပက္ခဖြစ်နေတာက တစ်ဖက်၊ ရိုးရာဓလေ့စည်းကားသိုက်မြိုက်ဖို့ကတော့ တစ်နိုင်တစ်ပိုင်ပဲဆောင်ရွက်ရတာကော။” လို့ ခူးစိုးရယ်ကပြောပါတယ်။
လို ကရင်နီလူမျိုးတွေရဲ့ ကေ့ထျိုးဘိုး ခေါ် တံခွန်တိုင် ပွဲတော်ကို မတ်လနဲ့ဧပြီလအတွင်းမှာ ကျင်းပကြပြီး နှစ်စဉ် ကေးထျိုးဘိုးတိုင်အသစ်စိုက်ထူခြင်း သို့မဟုတ် တိုင်အသစ်ကို ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းတွေ ပြုလုပ်ကြပါတယ်။
