အနာဂတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘယ္လို စီးပြားေရး ေပၚလစီေတြကို ခ်မွတ္က်င့္သံုးသင့္သလဲလို႔ ေမးလာခဲ့ရင္ က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ မဟုတ္ေတာ့ လိပ္ပတ္လည္ေအာင္ ေျပာႏုိင္လိမ့္မည္မထင္ပါ။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ နားလည္ထားတာ တခုကေတာ့ ဘယ္လိုစီးပြားေရး ေပၚလစီမ်ဳိးကိုပဲ က်င့္သံုးက်င့္သံုး လူမ်ားစုျပည္သူေတြ ႏုိင္ငံသားေတြ အက်ဳိးရိွရမယ့္ ေပၚလစီ ျဖစ္ဖို႔လိုတာကိုေတာ့ ေထာက္ျပလိုသည္။ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုၾကီးအတြက္ အက်ဳိးမဲ့တဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ဳိး ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ က်ေနာ့္အေနျဖင့္ ေထာက္ခံလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရိွသူ လူနည္းစုသာ အက်ဳိးရိွသထက္ ရိွလာမယ့္ စီးပြားေရး ေပၚလစီမ်ဳိးဟာ တခါတရံ အခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား သက္ဆိုးရွည္ေနတာကိုလည္း ေလ့လာမွတ္သားဖူးသည္။ အဲသလို ႏုိင္ငံမ်ဳိးေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္ (သို႔) စစ္ဘုရင္ အေသးစားေတြ (သို႔) အရပ္သား အာဏာရွင္ေတြ (သို႔) အာဏာ တကယ္မရိွတဲ့ ႐ုပ္ေသးအစိုးရ (သို႔) အရပ္သားအစိုးရကဲ့သို႔ ပံုဖ်က္ထားတဲ့သူေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားေလ့ရိွသည္။

ျမန္မာျပည္မွာလည္း ကေန႔ အေျခအေနကို ျပန္ၾကည့္ရင္ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္ ေတြဟာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဆိုတဲ့ အမည္ေအာက္မွာ စစ္အာဏာရွင္ ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ့စီးပြားဖက္ေတြကသာ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတာကို ေတြ႔ေနရသည္။ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုကေတာ့ စားဝတ္ေနေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရးစတဲ့ က႑ေတြမွာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းေအာင္ နိမ့္က်လာေနတာကလည္း ျငင္းလို႔မရတဲ့ အခ်က္ပါ။

ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဒီမိုကေရစီထြန္းကားဖို႔ လမ္းခင္းေပးေနတယ္လို႔ေျပာေနသည္။ သို႔ေသာ္ တဘက္တြင္လည္း စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ဖို႔လိုတယ္ဟု ေျပာေသးသည္။ ဘယ္လို စည္းကမ္းေတြနဲ႔ ျပည့္ဝေနရမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ သူတို႔ကုိယ္တုိင္လည္း ႏိုင္ငံသားေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်ျပထားျခင္း မရိွေသးပါ၊ ထားပါေတာ့။ ယခုလာမည့္ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပြဲတခု က်င္းပေပးမယ္လို႔လည္း စစ္အစိုးရက ေၾကညာထားသည္။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ ေပၚလာမယ့္အစိုးရသစ္ကို ဘယ္လိုျမင္မလဲမသိ။ က်ေနာ္ ကေတာ့ ထိုေရြးေကာက္ပြဲကေန ေပၚလာမယ့္ အစိုးရသစ္ဟာ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရမဟုတ္ဘဲ ႐ုပ္ေသးအစိုးရ ျဖစ္မွာကိုလည္းၾကိဳၿပီး ျမင္ေယာင္မိေသးသည္။ ႐ုပ္ေသးမွာမွ ႐ိုး႐ိုး ႐ုပ္ေသး မဟုတ္၊ ၾကိဳးတေခ်ာင္း ႏွစ္ေခ်ာင္းသာပါေသာ ၾကိဳးနည္းနည္းႏွင့္ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္သာျဖစ္လိမ့္မည္။ ၾကိဳးမ်ားမ်ားႏွင့္ ဆိုပါက ေနာင္တြင္ ၾကိဳး႐ွုပ္ႏုိင္သည္မဟုတ္ေလာ။

႐ုပ္ေသးအစိုးရသစ္ပဲ အုပ္ခ်ဳပ္အုပ္ခ်ဳပ္၊ ကာရံမသင့္လို႔ တုိင္းျပည္ၾကီး ေခ်ာက္ထဲက်ဖို႔ လက္တလံုးသာ လိုေတာ့၍ စစ္တပ္ကပဲ အာဏာျပန္သိမ္းၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္အုပ္ခ်ဳပ္၊ စီးပြားေရးဆိုတာကေတာ့ တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးၾကီး သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တဦးအေနျဖင့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ဆက္စပ္လာမည့္ ကိစၥမ်ားအတြက္ က်ေနာ္ ဆႏၵရိွသည့္ အတုိင္း၊ အာသီသ ရိွသည့္အတုိင္း က်ေနာ္၏ အျမင္ကို ေရးသားလုိက္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ (စကားခ်ပ္ - ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ စစ္အာဏာ အၾကိမ္ၾကိမ္ သိမ္းခဲ့သည့္ သာဓကရိွသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အာဏာသိမ္းျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရးကို အထိခုိက္မခံခဲ့။ GDP-Gross Domestic Product ဟုေခၚေသာ ျပည္တြင္း အသားတင္ ထုတ္ကုန္ တုိးတက္ႏႈန္းသည္ ႏွစ္တုိင္းႏွစ္တုိင္း ၇ ရာခုိင္ႏွုန္း မွန္မွန္ၾကီး တိုးတက္ေနခဲ့သည္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။)

ဒါ့ေၾကာင့္ အနာဂတ္ စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ားကို မေျပာၾကခင္ က်ေနာ္၏အျမင္ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ယေန႔ေခတ္တြင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏုိင္ငံတခု၏ စီးပြားေရးစနစ္ထဲတြင္ မုိက္ခ႐ိုဟုေခၚေသာ အေသးစား စီးပြားေရး Micro economy ႏွင့္ မက္ခ႐ိုဟု ေခၚေသာ အၾကီးစား စီးပြားေရး Macro economy ျဖစ္စဥ္ ႏွစ္ခုစလံုး ပါဝင္ေရာယွက္ေနသည္။ အေသးစား မုိက္ခ႐ိုအဆင့္ စီးပြားေရးကိုမ်က္ကြယ္ျပဳ၍ အၾကီးစား မက္ခ႐ို စီးပြားေရး စနစ္ တခုတည္းကိုသာ ေဇာင္းေပးလုပ္ကုိင္ျခင္းသည္ ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီမႈရိွရန္ အလြန္ ခက္ခဲသည္ဟုယူဆသည္။ (စကားခ်ပ္ - ဘူတန္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးစနစ္သည္ မုိက္ခ႐ိုဟုေခၚေသာ အေသးစား စီးပြားေရးစနစ္ ထဲတြင္သာရိွေနေသးသည္။ အရင္းရွင္မ်ား (သို႔) စီးပြားေရးသမားမ်ား အျမင္ႏွင့္ၾကည့္ပါက ဘာမွ မတိုးတက္ေသးသည့္ ေတာင္ေပၚေဒသက ႏုိင္ငံငယ္ေလး တခုသာျဖစ္သည္။)

စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ားအေၾကာင္း မေဆြးေႏြးခင္ ေပၚလစီမ်ား မခ်မွတ္မီတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖို႔ေတာ့ လိုသည္ဟုထင္ျမင္ယူဆသည္။ ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို အေကာင္အထည္ မေဖၚႏိုင္ပါက၊ မ်က္ကြယ္ျပဳထားပါက အနာဂတ္တြင္ အလြန္ေကာင္းပါသည္ဟုဆိုေသာ စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ား စာရြက္ေပၚတြင္ ေရးသားခ်မွတ္သည့္တုိင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ အျမတ္ထုတ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ားကို ရင္ဆုိင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစု ဆင္းရဲတြင္းမွလြတ္ကင္းဖို႔ ခက္ခဲေပလိမ့္မည္။ (စကားခ်ပ္-သို႔ေသာ္ လူနည္းစု ကေတာ့ တိုးၿပီးခ်မ္းသာလာလိမ့္မည္္။)

၁။ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ယခုအထိ လယ္ယာေျမကိုအားကိုး အေျခခံထားေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္သည္။ တခ်ိန္တည္း မွာလည္း ေခတ္မီေသာ လယ္ယာေျမစနစ္ အဆင့္အထိ မေရာက္ရိွေသးပါ။ ေခတ္ေနာက္က်ေနဆဲ လယ္ယာေျမ အေျခခံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း Backward agrarian society လည္း ျဖစ္သည္။ လယ္ယာ ထြက္ကုန္မ်ားအေပၚမွ လယ္သမား၊ ယာသမား၊ ၿခံသမားမ်ား အက်ဳိးအျမတ္ ဘာမွမရသလို ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ တိရစာၦန္ေမြးျမဴသူ မ်ားလည္း ထူး၍အက်ဳိးအျမတ္ မရရိွေသး။ ဆင္းရဲနိမ့္က်ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေျမယာပုိင္ဆုိင္ခြင့္သည္ ၾကီးမားေသာ ျပႆနာတခုအျဖစ္ တည္ရိွေနဆဲျဖစ္သည္။ ေျမယာပုိင္ဆုိင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ ဥပေဒမ်ား မရိွပါက ေနာင္တြင္အင္အားၾကီးမားေသာ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၏ အျမတ္ထုတ္ မႈမ်ားကို ေဒသခံျပည္သူမ်ား လိွမ့္ေနေအာင္ခံၾကရမည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေျမယာပုိင္ဆုိင္မႈ၊ လယ္ယာေျမပုိင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ၊တရားမွ်တေသာ ျပဌာန္းမႈဥပေဒမ်ားရိွရမည္။ ေျမယာေပၚတြင္ အသက္ေမြးသူမ်ားအတြက္ အကာအကြယ္ေပးမႈမ်ား မရိွမျဖစ္ ရိွရမည္။ (စကားခ်ပ္ - လာမည့္ ႏုိဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေနရာအမ်ားဆံုး ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ပထမ ေျပးေန ေသာ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီက “လယ္လုပ္သူသာ လယ္လုပ္ပုိင္ခြင့္ရိွသည္” ဆိုေသာ ေပၚလစီကို ေျပာထားသည္။ “လယ္လုပ္သူ လယ္ပုိင္ဆိုင္ခြင့္ရိွသည္”ဟု ေျပာမထား။)

၂။ ႏုိင္ငံတကာတြင္ Market economy ဟုေခၚေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ က်င့္သံုးေနေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း ထိုစနစ္အတြင္းမွ သီးျခားခြဲထြက္၍ ေဆာင္ရြက္ရန္မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ သို႔ေသာ Free market economy ဟုေခၚေသာ လြတ္လပ္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္အဆင့္အထိ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရန္ အဆင့္သင့္ မျဖစ္ေသးဟု ယူဆသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုး ေဆာင္ရြက္ ေနသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ေဒသခံ ထုိင္းလယ္သမားမ်ား၏ နစ္နာခ်က္မ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ အားနည္းမႈမ်ား ရိွေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဥပမာအားျဖင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းက တ႐ုတ္ျပည္မွ ၾကက္သြန္နီမ်ား အလံုးအရင္း ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ ေစ်းေပါေပါျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာေသာေၾကာင့္ ေဒသခံ ၾကက္သြန္ေတာင္သူမ်ား အ႐ႈံးျဖင့္ ရင္္ဆုိင္ရသည္။ ယင္းအျပင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏီွး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားျဖစ္ေသာ ဆူပါကုန္တုိက္ၾကီးမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံ အေသးစား လယ္သမားမ်ားထံမွထြက္ရိွသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ဝယ္လိုအား က်ဆင္းသြားသည့္ သင္ခန္းစာမ်ား ရိွထားသည္။ သို႔အတြက္ ေဒသခံမ်ား၏ ဘဝရပ္တည္မႈ ပ်က္သုဥ္းျခင္းကို ရင္ဆုိင္ရသည္။ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ၿမိဳ႕ျပသို႔ ေက်းလက္မွလူငယ္မ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ေရႊ႔ေျပာင္း၍ အလုပ္အကိုင္ရွာၾကသည္။ (စကားခ်ပ္ - အရြယ္ေကာင္း၍ ပညာမတတ္ေသာ မိန္းကေလးအခ်ဳိ႕ ၿမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးမ်ားတြင္ ျပည့္တန္ဆာဘဝသို႔ ေရာက္ၾက ရသည္။) ထို႔အတြက္ ေဒသခံ မီွတင္းေနထုိင္ သူမ်ား၏ တႏုိင္တပုိင္ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ား (အေသးစား လယ္ယာ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း အပါအဝင္) ကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုအပ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ market အတြင္း အေသးစား ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ ထြန္ယက္ျခင္း၊ ထြက္ကုန္၊ ေရာင္းကုန္မ်ားကို အစိုးရမွ အကူအညီႏွင့္ အကာကြယ္ေပးရသည့္စနစ္ မရိွမျဖစ္ရိွရမည္။ ေစ်းကြက္အတြင္း အကာကြယ္ေပးမႈ Protectionism within market ဟု အၾကမ္းဖ်င္းသေဘာ ေျပာႏုိင္သည္။

၃။ ျမန္မာျပည္သည္ မတူကြဲျပားေသာ ဌာေနတုိင္းရင္းသားမ်ား မီွတင္းေနထုိင္ေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားအတြင္း (ေဒသခံ အရင္းရိွသူမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏီွး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ပူးတြဲ ျမႇဳပ္ႏွံျခင္း၊ တုိက္႐ုိက္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား) အစရိွသူမ်ား၏ အက်ဳိးအျမတ္ တိုးပြားလာေရး တခုတည္းကိုသာ ဦးတည္ေသာ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားကို စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ားႏွင့္ အညီ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အထူးလိုအပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ားမွ ယင္းတို႔ ေဒသအတြင္း ေရရွည္တြင္ အက်ဳိးမျပဳေသာလုပ္ငန္းမ်ား လာေရာက္လုပ္ကုိင္ ျမႇဳပ္ႏွံျခင္းကို သေဘာမတူ ကန္႔ကြက္ပါက ထုိကဲ့သို႔ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လာေရာက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံျခင္းကို တားဆီးျခင္း (သို႔) ထိန္းညႇိျခင္း (သို႔) ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း အစရိွသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။ ဤသည္မွာ တုိင္းရင္းသား ေဒသ၏ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ လူမႈေနထုိင္မႈဘဝကို အကာကြယ္ေပးျခင္းဟုလည္း ဆိုႏုိင္သည္။ လတ္တေလာအားျဖင့္ ဥပမာ တခုကို တင္ျပရလွ်င္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း ေတဇပုိင္ ထူးကုမၸဏီကို သစ္တန္တသိန္း ခုတ္ခြင့္ျပဳသည့္ ကိစၥမ်ဳိးကို ျမင္ႏုိင္သည္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ေပါင္း၍ သံလြင္ျမစ္ကိုျဖတ္ကာ ဆည္ၾကီးမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီျမစ္ကို ပိတ္၍ ဆည္ၾကီး ၇ ခု တည္ေဆာက္မည္ ဆိုသည္ မ်ားလည္း အက်ဳံးဝင္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသခံတို႔၏ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား (သစ္ေတာ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္၊ သတၱဳ တူးေဖၚျခင္းႏွင့္ အျခားအရင္းအျမစ္မ်ား)ကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒမ်ားစနစ္မ်ား မရိွမျဖစ္ လိုအပ္သည္။

၄။ အထက္တြင္ တင္ျပခဲ့သည္အတိုင္း ျမန္မာျပည္သည္ လယ္ယာေျမကို အေျခခံေနဆဲျဖစ္သည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည္။ ေနာင္တြင္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး က႑အတြင္း အင္အားၾကီးေသာ ႏုိင္ငံတကာ ေကာ္ပုိေရးရွင္းမ်ား ပါဝင္လာႏုိင္သည္။ သို႔မဟုတ္ ေဒသခံအရင္းအႏီွးၾကီးသူမ်ား အုပ္စီးေသာ ကန္ထ႐ိုက္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး Contract farming အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည္။ လတ္တေလာတြင္ ထိုသို႔ျဖစ္ေနသည္မ်ားရိွသည္။ (ဥပမာ တနသၤာရီတုိင္းအတြင္း ထုိင္း ကုမၸဏီမ်ားအား ဆီအုန္းစုိက္ပ်ဳိးရန္ ေျမဧက ၇ သိန္း အသံုးျပဳခြင့္ ေပးလုိက္ျခင္းမ်ဳိး။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းရိွ စပါးစုိက္ေျမဧက ငါးေသာင္းအား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ကုမၸဏီသို႔ အငွား ခ်ထားျခင္းမ်ဳိး။) ထို႔အတြက္ မူလက အေသးစား လယ္သမားမ်ား တသီးပုဂၢလ လယ္သမားမ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္ မရပ္တည္ ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ဆီအုန္းၿခံမ်ားႏွင့္ မိမိတို႔ မူလလုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာ ေျမေပၚတြင္ လခစားဘဝသို႔ ေရာက္ရိွ ၾကကုန္သည္။ ထိုဆီအုန္းၿခံမ်ားႏွင့္ ကန္ထ႐ိုက္လယ္မ်ားသည္ အေသးစားလယ္သမား တျဖစ္လဲ ဆီအုန္းၿခံ လခစားသမားမ်ားႏွင့္ လခစား လယ္သမားမ်ားအတြက္ ေရရွည္အလုပ္ အာမခံခ်က္ ေပးႏုိင္၊မေပးႏုိင္ဆိုသည္မွာ မေသခ်ာပါ။

ထို႔ေၾကာင့္ မူလရိွထားၿပီးေသာ အေသးစားလယ္သမား၏ ဘဝေနထုိင္မႈပံုစံ ပ်က္ယြင္းျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးရန္ လိုအပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေသးစားလယ္သမားမ်ားကို ကူညီပံ့ပိုး ကာကြယ္ေပးရန္ ဥပေဒမ်ားစနစ္မ်ား မရိွမျဖစ္ လိုအပ္သည္။

၅။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေရေျမသဘာဝအရ စုိက္ပ်ဳိးေျမမ်ားစြာရိွသလို တိရစာၦန္ ေမြးျမဴေရးအတြက္လည္း ေကာင္းမြန္ေသာ စားက်က္ေျမမ်ားရိွသည္။ ထိုစားက်က္ေျမမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္လည္း လိုအပ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ေနာင္တြင္ ထိုစားက်က္ေျမၾကီးကို စုိက္ပ်ဳိးေျမအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲလုိက္ျခင္း၊ ထိုစားက်က္ ေျမေပၚတြင္ စက္႐ံုမ်ား၊ ကုန္တုိက္ၾကီးမ်ား၊ ေဟာ္တယ္ႏွင့္ အပန္းေျဖစန္းမ်ား၊ cash crops ဟုေခၚေသာ ေငြျဖစ္ လြယ္ေသာ ကာလေပၚစုိက္ပ်ဳိးခင္းမ်ား ေပၚေပါက္လာႏုိင္သည္။ ဤသို႔ျဖစ္လာပါက တိရစာၦန္ ေမြးျမဴ ျခင္းျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ား၏ လူေနမႈဘဝပံုစံ ပ်က္ယြင္းသြားႏုိင္သည္။ (စကားခ်ပ္- ေငြျဖစ္လြယ္ေသာ ကာလေပၚ စုိက္ပ်ဳိးခင္း ဆိုသည္မွာ ကမၻာ့ေစ်းကြက္အတြင္း ေျပာင္းေစ်း ေကာင္းေနပါက ေျပာင္းဖူးမ်ား စုိက္ပ်ဳိးၿပီး ၾကံေစ်းေကာင္းေသာအခါ ၾကံမ်ားစုိက္ပ်ဳိးျခင္းကို ဆိုလုိသည္။ ထို႔အတြက္ မူလက စပါးခင္းမ်ားမွာ ေျပာင္းခင္း ျဖစ္လုိက္ ၾကံခင္းျဖစ္လုိက္ အျဖစ္မ်ဳိးႏွင့္ ၾကံဳရႏုိင္သည္။)

ဥပမာအားျဖင့္ အီသီယိုပီးယားႏုိင္ငံတြင္ စားက်က္ေျမမ်ားကို ဝါဂြမ္းေျပာင္းစုိက္ျခင္း၊ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္မ်ား လည္ပတ္ရန္ စီမံလုပ္ေဆာင္ေသာေၾကာင့္ တိရစာၦန္ေမြး၍ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳေသာ လူမ်ဳိးအုပ္စုမ်ား ဒုကၡေတြ႔ရသည္။ ထိုသတ္မွတ္ထားေသာ စားက်က္ေနရာမ်ားသို႔ မူလကကဲ့သို႔ တိရစာၦန္ေက်ာင္းျခင္း မျပဳလုပ္ ႏိုင္ေတာ့။ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ စီးပြားေရးသာမက လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အုပ္စုအခြင့္အေရးမ်ားပါ ဆံုး႐ႈံးျခင္းကို ရင္ဆုိင္ရသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ဝါဂြမ္းစုိက္ခင္းမ်ားႏွင့္ တုိးရစ္မ်ား လည္ပတ္ျခင္းမွ ထင္သေလာက္ ဝင္ေငြမရေသာေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အစိုးရကိုယ္၌လည္း အ႐ံႈးႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လယ္ေျမ၊ ၿခံေျမ၊ စားက်က္ေျမႏွင့္ အျခားတည္ရိွေနသာ ေျမမ်ားကို အမ်ဳိးအစားကိုလုိက္၍ ဥပေဒမ်ား နည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ တိတိက်က် သတ္မွတ္ ကာကြယ္ေပးရန္ အထူးလိုအပ္သည္။ ေျမယာပုိင္ဆုိင္မႈႏွင့္ ေျမယာ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း အခြင့္အေရးမ်ားကိုေျပာေနသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္လည္း ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ ခုိင္မာေသာ ဥပေဒမ်ား နည္းစနစ္မ်ားလိုအပ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ရွည္လ်ားေသာ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုးတန္းရိွေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ ယခုအခါ ေရလုပ္ငန္း ကုမၸဏီမ်ား ၾကီးပြား ေနေသာ္လည္း သာမန္ေရလုပ္သားမ်ားသည္ လယ္သမားမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ယခုအထိ ဆင္းရဲတြင္းမွ မတက္ႏုိင္ ေသးပါ။

အျခားတည္ရိွေနေသာ ေျမမ်ားဆိုသည္မွာ ဘိုး၊ဘြား၊ဘီ၊ဘင္ တေလွ်ာက္လံုး ေနထုိင္လာခဲ့ေသာ အိမ္ေျမ မ်ားလည္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ အိမ္ေဆာက္ထား၍ ေနထုိင္ေနေသာ ေျမမ်ားကို အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ တရားလက္လြတ္ သိမ္းယူျခင္း မျပဳႏုိင္ရန္လည္း ဥပေဒမ်ား အခုိင္အခန္႔ ရိွေနရမည္။ ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္က ပုိင္ဆုိင္ေသာေျမ၊ ျပည္သူအမ်ားက ပုိင္ဆုိင္ေသာေျမ၊ ႐ိုးရာအရ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ား ပိုင္ဆုိင္ေသာေျမႏွင့္ တသီးပုဂၢလိက ပုိင္ဆုိင္ေသာေျမမ်ား ကြဲကြဲျပားျပား ရိွဖို႔လိုသည္။ ဥပေဒအရ အကာအကြယ္ ေပးမႈရိွရမည္။

ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ တင္ျပလုိသည္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္သည္။

ဂ်ပန္ ကိုရီးယားႏွင့္ ထုိင္ဝမ္ ႏုိင္ငံတို႔သည္ အာရွတုိက္တြင္ ယခုအခါ ခ်မ္းသာ၍ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေနေသာ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုႏုိင္ငံမ်ား၏ ေနာက္ခံသမုိင္းသည္လည္း မူလက လယ္ယာေျမကို အေျခခံခဲ့ေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္သည္။ ထိုႏုိင္ငံမ်ား စက္မႈထြန္းကားလာဖို႔ ေဆာင္ရြက္သည့္ ၾကား ကာလ မ်ားတြင္ လယ္ယာေျမ က႑ကိုပစ္မထားဘဲ ဦးေမာ့လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရင္းမွ စက္မႈထြန္းကားျခင္းသို႔ တက္လွမ္းလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း စီးပြားေရးက႑တြင္ အျခားက႑မ်ားကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ တခ်ိန္တည္း၌ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစု မီွခိုအားထားေနရေသာ လယ္ယာေျမက႑ကို လ်စ္လွ်ဴ႐ွု၍ မထားသင့္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။

က်ေနာ္အခု တင္ျပေဆြးေႏြးတဲ့ အခ်က္မ်ားကို သေဘာတူႏိုင္သည့္ သူမ်ားရိွသလို သေဘာမတူႏုိင္သည့္ သူမ်ားလည္းရိွမွာ ေသခ်ာသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသအတြင္းတြင္ စကၤာပူပံုစံကို ၾကိဳက္သည့္သူမ်ားႏွင့္ စကၤာပူပံုစံကို နမူနာယူလိုသည့္ ပညာရွင္မ်ားက သေဘာတူလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ စကၤာပူႏုိင္ငံ၏ သဘာဝသည္ မိုက္ခ႐ိုထက္ မက္ခ႐ိုစီးပြားေရးကို ပို၍အားသန္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သလို စကၤာပူႏုိင္ငံ၏ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈ သမုိင္းႏွင့္ ႏွုိင္းယွဥ္ပါက က်ေနာ္၏တင္ျပခ်က္မ်ားက သီးျခားစီ ျဖစ္ေန တာလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္၊ ဆက္ရွင္းပါမည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တဘက္မွာလည္း မတူကြဲျပားေသာလူမ်ဳိးမ်ား စုေပါင္းေနထုိင္ရာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အေရးၾကီး သည္။ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးတမ်ဳိးဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးေပၚလစီမွ ေပၚထြက္လာေသာ အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈမ်ားမျဖစ္ရေအာင္ စဥ္းစားတြက္ခ်က္ရတာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စကၤာပူႏွင့္ တူႏိုင္ဖို႔ခက္ခဲသည္။ ယုတ္စြအဆံုး ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား၊ ထုိင္ဝမ္တို႔ႏွင့္ စံျပႏွိုင္းယွဥ္တာေတာင္ ၾကီးမားေသာ ကြဲလြဲခ်က္မ်ား ရိွေန ေသးသည္။

ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ထုိင္ဝမ္ႏုိင္ငံမ်ား အားလံုးဟာ Strong government လို႔သတ္မွတ္ထားတဲ့ အားအင္ေကာင္းေသာ အစိုးရတရပ္ေအာက္မွာ တက္ညီလက္ညီ အလုပ္,လုပ္ခဲ့တဲ့ Homogeneous society လူမ်ဳိးတမ်ဳိးသာရိွတဲ့ (ရိွလွ်င္လည္း လူမ်ဳိးကြဲ အလြန္႔အလြန္ နည္းပါးသည့္) လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္ကေတာ့ Heterogeneous society မတူကြဲျပားေသာ လူမ်ဳိးမ်ားေနထုိင္ရာႏုိင္ငံျဖစ္လို႔ လူမ်ဳိးတခု ၾကီးပြားေကာင္းစားဖို႔ ေနာက္လူမ်ဳိးတစုစုကို နစ္နာထိခုိက္မႈ မရိွေအာင္ သတိထားေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ (စကားခ်ပ္ - ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ အားအင္ေကာင္းေသာ အစိုးရ အမ်ဳိးအစားအထဲတြင္ မပါဝင္သလို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသူမ်ားကလည္း အာဏာရွင္လံုးလံုး၊ တပုိင္းတစ အာဏာရွင္ေတာင္ မဟုတ္) ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားေသာႏုိင္ငံတြင္ ျပႆနာမ်ားျဖင့္ ခ်ာလည္ လုိက္ေန၍ မည္သို႔ေသာ တိုးတက္မႈကိုမွ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါ။)

တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဆိုပါလိမ့္မည္။ ခင္ဗ်ားေျပာသလုိ အားလံုးကို ငဲ့ေနရင္ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈ ေႏွးေကြးမယ္လို႔ ဆိုေကာင္း ဆုိပါလိမ့္မည္။ က်ေနာ္ရဲ႕ ကိုယ္ပုိင္အယူအဆကေတာ့ စီးပြားေရးေတာ့ ျမန္ျမန္တိုးတက္မယ္ သို႔ေသာ္ အင္အားၾကီးတဲ့ အင္အားေကာင္းတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးကသာ ခံစား၊စံစားရမယ္၊ အင္အားနည္းတဲ့ အုပ္စု ကေတာ့ မခံစားရဘူးဆိုတဲ့လမ္းကို မႏွစ္သက္ပါ။ အင္အားၾကီးတဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးတမ်ဳိးသာ ေကာင္းစား တယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ျမန္မာေတြက လူမ်ားစုျဖစ္ေနလို႔ ျမန္မာေတြအားလံုး ေကာင္းစားလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ပါ။ ျမန္မာလူမ်ဳိးထဲက စစ္တပ္နဲ႔ အလြမ္းသင့္သူ ျမန္မာလူနည္းစု စီးပြားေရးအုပ္စုမ်ားသာ ေကာင္းစား ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေႏွးခ်င္ေႏွးပါေစ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း တတ္ႏုိင္သမွ် တတ္စြမ္းသမွ် တရားမွ်မွ်တတ နည္းလမ္း က်က်နဲ႔ သြားႏုိင္မယ့္ စီးပြားေရးေပၚလစီမ်ဳိးကို ပိုၿပီးႏွစ္သက္သည္။

တုိင္းျပည္အတြင္းက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုလံုးတိုးတက္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ကိစၥကလည္း ျမန္ခ်င္တုိင္း ျမန္လုိ႔ရသည့္ အလုပ္မဟုတ္ပါ။ ျမန္ျမန္ ၾကီးပြားလိုတာေၾကာင့္ အၾကီးစား မက္ခ႐ို စီးပြားေရးပံုစံကိုပဲ ေဇာင္းေပးမယ္ဆိုရင္ ဖားခုန္သလို ခံုပ်ံေက်ာ္လႊားတိုးတက္မႈ leap-frog development ျဖစ္ေနတာမို႔ လူနည္းစုခ်မ္းသာဖို႔သာျဖစ္ၿပီး အခန္႔မသင့္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံလို လူမ်ဳိးေပါင္းစံုတည္ရိွေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ခ်က္ခ်င္းျပန္ၿပီး ၿပိဳက်ႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္သည္။ (စကားခ်ပ္ - ဒီေနရာမွာ ဘူတန္ႏုိင္ငံ အေၾကာင္းကို ျပန္ေကာက္ပါမည္ ဘူတန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈဟာ ခ်ီးက်ဴးရေလာက္ေအာင္ (သို႔) အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံမ်ားအၾကား ဝင္ၿပိဳင္ ရေလာက္ေအာင္ မတိုးတက္ ေသးပါ။ GDP လည္းနိမ့္က်ေနဆဲ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ GHP (Gross Happiness Product) ျပည္တြင္းအသားတင္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈထုတ္ကုန္ကေတာ့ ကမၻာေပၚမွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာက ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ဆရာၾကီးမ်ားကဆိုထားသည္။ ဘူတန္ႏုိင္ငံသားတို႔ ဆင္းရဲေသာ္လည္း ေပ်ာ္ရႊင္ၾကသည္။ ဘာေၾကာင့္ ဆိုတာ ဆန္းစစ္ဖို႔ မလိုၿပီေလာ။)

တခ်ိန္တည္းမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ဝန္ခံရမွာေတာ့ အနာဂတ္ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးေပၚလစီကို အေသးစား မိုက္ခ႐ိုစီးပြားေရး တခုတည္အေပၚမွာ အေျချပဳလို႔မရသလို အၾကီးစား မက္ခ႐ိုစီးပြားေရး တခုတည္းကိုသာ ေဇာင္းေပးရင္လည္း အမ်ားစုျဖစ္ေနတဲ့ ဆင္းရဲသား ႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ အက်ဳိးမရိွဘူးလို႔ သံုးသပ္မိသည္။ အျပန္အလွန္ ထိန္းညိွႏုိင္မည့္လမ္းကိုသာ ေရြးရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ အျပန္အလွန္ ထိန္းညိွရန္အတြက္ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက မျဖစ္မေန အထူးလိုအပ္သည္။ သူတို႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ခြင့္ျပဳရမည္။ အထက္ကခ်ည္းပဲ ခ်ေပးေသာ ေပၚလစီကိုလုိက္၍ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရျခင္းမ်ဳိးက ေရရွည္ အတြက္ အက်ဳိးမရိွ။ ႏုိင္ငံသားတို႔ နစ္နာေနျခင္း ရိွမရိွသိရိွရန္ ႏုိင္ငံသားတို႔၏ အသံကိုလည္း နားေထာင္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုလိုရင္းျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံသားတို႔ နစ္နာေနသမွ် ေဝဖန္ေရး အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔သည္လည္း ၾကိဳက္သည္ရိွ၊ မၾကိဳက္သည္ရိွ ေထာင့္ေပါင္းစံုမွ လာေနဦးမွာျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစု နစ္နာ ေနေသာ တုိင္းျပည္သည္ ဘယ္ေတာ့မွ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဝေျပာသည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္မလာပါ။