နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ခိုင္လံုေသာ သက္ေသထြက္ခ်က္မရွိဘဲ ၎၏ အမႈသည္မ်ားျဖစ္သည့္ ရခိုင္ေက်ာင္းသားလူငယ္ ၁၁ ဦးကို အင္းစိန္ေထာင္တြင္း တရား႐ံုးက ယမန္ေန႔တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္မွ ၉ ႏွစ္အထိ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ေရွ႕ေန ဦးေက်ာ္ဟိုးက ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရန္ကုန္မွ ရခိုင္ေက်ာင္းသားလူငယ္ ၁၁ ဦးကို တႏွစ္ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးအၿပီး ေဖာက္ခြဲမႈ၊ မတရားအသင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ အပါအ၀င္ ၅ မႈျဖင့္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ တရား႐ံုး ဒု-ခ႐ိုင္တရားသူႀကီး (၁) ဦးျမင့္စန္းက ျပစ္ဒဏ္ခ်သည့္အေပၚ ေရွ႕ေနျဖစ္သူက ေ၀ဖန္ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

“တိုင္ခ်က္ထဲမွာ ျပစ္မႈတခုကို ပူးေပါင္းႀကံစီတယ္ဆိုတာ မပါဘူး။ တိုင္တာက ႐ိုး႐ိုးပဲ။ ASSYC (ရခိုင္ျပည္လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး) ကို အားေပးတယ္လို႔ပဲ ပါတယ္။ သက္ေသကလည္း ဘယ္သူန႔ဲ ဘယ္သူ ေပါင္းတယ္၊ ဘယ္သူနဲ႔ ဘယ္သူ ႀကံစီတယ္ဆိုတာလည္း မထြက္ဆိုႏိုင္ဘူး။ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ဖမ္းလာတဲ့ ၁၁ ဦးကို တမႈထဲမွာ ေပါင္းတာ ဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးလို႔ တင္ျပခဲ့ေသးတယ္။ တရား႐ံုးက လက္မခံဘဲ အျပစ္ေပးလိုက္တာ” ဟု ေရွ႕ေနဦးေက်ာ္ဟိုးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

"ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေပးတုန္းက အသင္းအဖဲြ႔ပုဒ္မ ၇၊ လ၀က ျပ႒ာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၁၃ (၁) အရ စြဲထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မ်က္ျမင္သက္ေသ၊ အေထာက္အထား မရွိဘူးလို႔ တင္ျပခဲ့တယ္။ တရားေသ လႊတ္ေပးပါေပါ့၊ ဥပေဒအရာရွိကို ေျပာတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးလူႀကီးကုိ တဦးခ်င္းစီမွာ ဘယ္မ်က္ျမင္သက္ေသနဲ႔ ဘယ္ေထာက္အထားရွိလဲလို႔ ေတာင္းဆိုေတာ့ မတင္ျပႏိုင္ဘူး” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

ခိုင္ေက်ာ္မိုး၊ ကုိႏုိင္စိုးႏွင့္ ကိုေဇာ္ထြန္းႏိုင္ကုိ အသင္းအဖြဲ႔ ပုဒ္မ ၇ အရ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္စီ၊ ကိုေက်ာ္ဝင္း၊ ကုိေက်ာ္စံသိန္း၊ ကိုထြန္းလင္းေက်ာ္၊ ကိုေအာင္မိုးေဇာ္၊ ကိုေမာင္ေမာင္ (ေခၚ) နားေပါက္ႏွင့္ ကိုေအာင္ႏုိင္ကုိ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္မႈ လဝက ျပ႒ာန္းခ်က္ ဥပေဒ ၁၃ (၁) အရ ၃ ႏွစ္ႏွင့္ အသင္းအဖြဲ႔ပုဒ္မ ၇ အရ ၃ ႏွစ္ျဖင့္ တေပါင္းတည္း က်ခံရန္ ခ႐ိုင္တရား႐ံုးက စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ကိုႏုိင္စိုး ေခၚ မဲလံုးကုိ အသင္းအဖြဲ႔ ပုဒ္မအရ ၃ ႏွစ္ႏွင့္ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ား အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၅ အရ ၅ ႏွစ္ျဖင့္ စုစုေပါင္း ၈ ႏွစ္၊ ကိုရဲထက္စိုးကုိ အသင္းအဖြဲ႔ ပုဒ္မအရ ၃ ႏွစ္၊ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ား အက္ဥပေဒ ပုဒ္မအရ ၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၿဂိဳဟ္တုဆက္သြယ္ေရး ဖုန္းေတြ႔ရွိသည္ဟုဆိုကာ ဆက္သြယ္ေရး အက္ဥပေဒ ၁ ႏွစ္ျဖင့္ စုစုေပါင္း ၉ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည္။

၎တို႔ကို ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာ၊ ပုဏၰားကၽြန္း၊ စစ္ေတြ၊ ရန္ကုန္တိုင္း ဗိုလ္တေထာင္ႏွင့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ AASYC ႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟုဆိုကာ တရားမဝင္ အသင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ အပါအ၀င္ ပုဒ္မ ၅ ခုတပ္ကာ အထူးရဲသတင္းတပ္ဖြဲ႔ ဒုရဲမွဴးသန္းစိုးက တရားလိုလုပ္၍ တရားစဲြဆိုခဲ့သည္။

“အရင္တုန္းက ေဖာက္ခြဲေရး လုပ္မယ့္လူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာတာေတြနဲ႔ ေနာက္ဆံုး အမႈကို စြဲတင္တဲ့ အေနအထားေတြနဲ႔က လြဲေနတယ္။ အခုလို ၾကားရတဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္ကို စိတ္မခ်မ္းသာဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအရ သူတို႔ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုဥပေဒေတြနဲ႔ စြပ္စြဲတာမ်ဳိးေတြကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမရွိဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ကိုက ပံုႏွိပ္ဥပေဒေတြနဲ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲၿပီးေတာ့ ေထာင္က်ခံဖူးတယ္ေလ” ဟု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳ ေကာ္မတီ CRPP အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။

ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံရသည့္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔အဖဲြ႔ ပတ္သက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း AASYC ကလည္း ျငင္းဆိုသည္။

“ဘာမွပတ္သက္မႈ၊ ဆက္ႏြယ္မႈ မရွိဘူး။ တက္ၾကြတဲ့ ရခိုင္လူငယ္ေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကုိ အေသသတ္ခ်င္တာ။ အျပစ္မဲ့တဲ့ ရခိုင္ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြကို သက္ေသအေထာက္အထားမရွိ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်တဲ့အေပၚ အင္မတန္မွ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိတယ္။ နအဖရဲ႕ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ ေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ” ဟု AASYC တဲြဖက္ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ကိုထြန္းေဇာ္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ယခင္က ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးစဥ္ မိသားစုဝင္မ်ား နားေထာင္ခြင့္ မရသျဖင့္ ခြင့္ျပဳရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔က တရား႐ံုးသို႔ ေရွ႕ေနမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ခြင့္မျပဳခဲ့ဘဲ၊ ယမန္ေန႔ စီရင္ခ်က္ခ်ရာသို႔ မိသားစု၀င္အခ်ဳိ႕ ၀င္ေရာက္နားေထာင္ခြင့္ ျပဳခဲ့သည္။

အမႈအတြက္ ဦးေက်ာ္ဟိုးအျပင္ ေရွ႕ေန ဦးေအးသိန္း၊ ဦးေမာင္ေမာင္လတ္ႏွင့္ ေဒၚသီတာမမတို႔လည္း လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနၿပီး အယူခံဝင္သြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။