လက်ရှိ သံတောင်ကြီးမြို့နယ်အတွင်း ဖာလာ ပိဿာ ၅၀၀ ထွက်ရှိသောခြံတွင် ပိဿာ ၂၀၀ ကျော်သာ ထွက်ရှိကြောင်းနှင့် ယခင်နှစ် ဖာလာ တစ်ပိဿာလျှင် စျေးနှုန်း ကျပ်တစ်သောင်းမှ နှစ်သောင်းအထိ ရှိသော်လည်း ယခုနှစ် စျေးနှုန်းမှာ ကျပ်ရှစ်ထောင်မှ တစ်သောင်းတစ်ထောင်အထိသာ ရှိကြောင်း သံတောင်ကြီးမြို့ ဒေသ ခံတစ်ဦးဖြစ်သူ စောအယ်ကလူက ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။

“ဒီနှစ်ရာသီမှာတော့ တချို့ ကြိုတင်အကြွေးယူထားတဲ့ တောင်သူတွေ အတွက် ထိခိုက်တာပေါ့။ အထူးသဖြင့် စားဝတ်နေရေး ထိခိုက်တယ်။ အရင်နှစ်က အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလလောက်ဆိုရင် တောင် သူတွေ တော်တော်များ ဆိုင်ကယ်တွေ ၀ယ်စီးနေကြပြီ။ ဒီနှစ်မှာ ၀ယ်စီးတဲ့သူ မတွေ့ရဘူး”ဟု စောအယ်ကလူ က ပြောဆိုသည်။

သံတောင်ကြီးမြို့နယ်၌ လိပ်ပြာကြီး၊ လိပ်ပြာကလေး၊ ဘွယ်ဘိုချီးနှင့် အခြားကျန်ရှိသည့် ဒေသများတွင် ဖာလာဥယျာဉ်ခြံများ အများအပြားစိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပြီး ယင်းခြံများအတွင်း ဒညှင်းနှင့် ကော်ဖီများကို လည်း ရောနှောစိုက်ပျိုးကြသည်ဟု သိရသည်။

စောအယ်ကလူက “ကျနော်တို့ဒေသမှာတော့ ဖာလာဟာ အဓိက အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း တစ်ခုပဲ။ အခြား ဒညှင်းတို့၊ ကော်ဖီတို့လည်း ထွက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖာလာလောက် တွက်ခြေမကိုက်ဘူး။ ဒညှင်း ဆိုရင် တပုံးကို လက်ရှိ ပေါက်စျေး ခုနှစ်ထောင်ပဲ ရှိတယ်။ နောက် သယ်ရ၊ ပြုရတာလည်း လေးတယ်ဆိုတော့ သိပ်အဆင်မပြေဘူး”ဟု လက်ဆက်ပြောဆိုသည်။

သံတောင်ကြီးဒေသခံ ဖာလာတောင်သူများသည် နှစ်စဉ် ရာသီအလိုက် ထွက်ရှိသော ဖာလာအစေ့များကို ၂နာရီနီးပါး ကားဖြင့် သွားရသည့် တောင်ငူမြို့ရှိ အဝယ်ဒိုင်များထံသို့ သွားရောက်ရောင်းချကာ စားဝတ်နေ ရေးအတွက် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုနေကြရကြောင်း သံတောင်ကြီးမြို့နယ်ခွဲ ဒေသခံများက ဆိုသည်။

ဖာလာထွက်နှုန်းနှင့် စျေးနှုန်းကျဆင်းသွားသည့်အပေါ် သံတောင်ကြီး ဒေသခံတစ်ဦးဖြစ်သူ နော်ဒေးလီယာ က “အရင်နှစ်လို ပြန်ရမယ်လို့ အများက မျှော်လင့်ကြတယ်။ ဖာလာလုပ်ပြီး ဖာလာစျေးကျတာ သိသွား တော့ တော်တော်စိတ်ဓါတ်ကျသွားတာပေါ့။ အကြွေးတင် အကြွင်းကျန် အတိုးတတ်ပေါ့။ သားသမီးများတဲ့ သူဆိုရင် ပိုဒုက္ခရောက်တယ်။ ကုန်စျေးနှုန်းနဲ့ ဖာလာရတဲ့ စျေးနဲ့ မကိုက်တော့ဘူး”ဟု ကေအိုင်စီသို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပဲခူးတိုင်း တောင်ငူဒေသများနှင့် ကရင်ပြည်နယ် သံတောင်၊ သံတောင်ကြီးဒေသများတွင် ထွက်ရှိသော ဖာလာအစေ့များကို အများအားဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချကာ ဆေးဖော်စပ်ရာတွင် အသုံးပြုကြသည်ဟု သိရသည်။