နိုင်ဖေသိန်းဇြာ (ဖက်ဒရယ် တက္ကသိုလ်) - “တလိုင်း”ဟူသောစကာလုံးကိုဗမာ့သမိုင်းရာဇဝင်ကျမ်းများ တွင်မွန်လူမျိုးတို့အားရည်ညွှန်း၍သုံးဆွဲထားကြ သည် ထိုကျမ်းများအားကိုးကား၍အင်္ဂလိပ်ဘာ သာဖြင့်ရေးသားထုတ်ဝေသောရာဇဝင် ကျမ်းများ၊စာအုပ်များနှင့်အဘိဓာန်များတွင်လည်းအလားတူသုံးဆွဲ ကြခြင်းများတွေ့နိုင်သည် အချို့သောသူများ သည်စကားပြောရာ၌မွန် လူမျိုး များအားတလိုင်းလူမျိုးများ ဟုသုံးနှုံးပြောဆိုတတ်ကြ သည်။
နိုင်ဖေသိန်းဇြာ (ဖက်ဒရယ် တက္ကသိုလ်) - “တလိုင်း”ဟူသောစကာလုံးကိုဗမာ့သမိုင်းရာဇဝင်ကျမ်းများ တွင်မွန်လူမျိုးတို့အားရည်ညွှန်း၍သုံးဆွဲထားကြ သည် ထိုကျမ်းများအားကိုးကား၍အင်္ဂလိပ်ဘာ သာဖြင့်ရေးသားထုတ်ဝေသောရာဇဝင် ကျမ်းများ၊စာအုပ်များနှင့်အဘိဓာန်များတွင်လည်းအလားတူသုံးဆွဲ ကြခြင်းများတွေ့နိုင်သည် အချို့သောသူများ သည်စကားပြောရာ၌မွန် လူမျိုး များအားတလိုင်းလူမျိုးများ ဟုသုံးနှုံးပြောဆိုတတ်ကြ သည်။သုံးနှုံး ပြောဆိုနေကြသော်လည်းတလိုင်းဟူ သောစကား၏အဓိပ္ပါယ်အမှန် ကိုမည်သူမှ သေချာမသိကြ။တလိုင်းဟူသောစကား၏အဓိပ္ပါယ်အမှန်သည်မွန် လူမျိုးများဟု ဆိုလိုခြင်း မဟုတ်။ တလိုင်းဟူသော စကားလုံးသည်မွန်စကားတွင်မရှိသလို၊မူရင်းဗမာစကားတွင် လဲ မရှိပါ ထို့ကြောင့်မူရင်းအဓိပ္ပါယ်အသိ အကျကိုသိရှိနိုင်ရန်မလွယ်ကူပေ။
အဓိပ္ပါယ်အမှန်ကိုမသိကြသော်လည်းတလိုင်းဟုဆိုလျှင်မွန်လူမျိုး များအားရည်ရွယ်သည်၊အခေါ်ခံရသောမွန် လူမျိုးများသည်တလိုင်းဟု အခေါ်ခံရခြင်းကိုမနှစ်သက်ကြဟုအားလုံးနားလည်ထားကြသည်။ နိုင်ဖေသိန်းဇြာ ( ဖက်ဒရယ်တက္ကသိုလ် ) ၏တလိုင်းဝေါဟာရသုတေသနစာတမ်းအရ တလိုင်းဟူသောစကားသည်တ’လုင် ( Tai Long ) မှဆင်းသက်လာသည်ဟုဆိုသည်။ တ’လုင် ( Tai Long ) ဆိုသည်မှာယိုးဒယားရှမ်း လူမျိုးများအားခေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။တ’လုင်အားဗမာစကားအသံထွက်ဖြင့်ခေါ်ဆိုရာမှတလိုင်းဟူသော စကားဖြစ်လာသည်ဟု ဆို သည်။
ယိုးဒယားရှမ်းလူမျိုးများအားခေါ်ဝေါ်သောတလိုင်း ဟူသောစကားသည်မွန်လူမျိုးများနှင့်ပတ်သက်လာရပုံမှာ - မြန်မာပြည်အညာဒေသသို့တ’လုင် (ယိုးဒယားရှမ်း) လူမျိုးတို့ထက်စောစွာ ရောက်ရှိအခြေချခဲ့ကြသောဗမာ လူ မျိုးများသည်တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းမှရွှေ ့ပြောင်းဝင်ရောက်အခြေချလာသောတ’လုင် (ယိုးဒယားရှမ်း) လူမျိုးများနှင့် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပြီးနယ်မြေများဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်ကိုဗမာလူမျိုးတို့ မြို့ရွာတည်ထောင်ခဲ့သော ဒေသများနှင့်ဒေသအတွင်းသို့နောက်မှဝင်ရောက် အခြေချခဲ့ကြသောတ’လုင်လူမျိုး များမြို့ရွာစတင် တည်ထောင်သောဒေသများ သမိုင်းမှတ်တမ်းများအရတူညီနေသည်ကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့်သိနိုင်သည်။
ဗမာလူမျိုးတို့အတွက်တ’လုင်တို့သည်နယ်ချဲ့ကျူးကျော်ဝင်ရောက်စော်ကား သူများ၊အရိုင်းအစိုင်းများဟုမြင်ခဲ့ ကြသည်။နာကြည်း ခဲ့ကြသည်။တ’လုင် အားတလိုင်းဟုဗမာမှုပြုသုံးစွဲခဲ့၍ခေတ်ကာလကြာလာ သောအခါတ လိုင်းသည် တ’လုင်မှဆင်းသက်လာသည်ကိုသိသူနည်းပါးလာသည်။မူရင်းအဓိပ္ပါယ်ကိုလဲ သိသူရှားပါးလာ သည်။တလိုင်းအားမူရင်းဗမာစကားဟုယူဆလာကြသည်။
ဗမာလူမျိုး တို့၏စိတ်တွင်တလိုင်းဟုဆိုလိုက်လျှင်မုန်းတီးစရာအရိုင်းအစိုင်း လူမျိုးများ၊ကျူးကျော်ဝင်ရောက် သူများဟုစွဲခဲ့ကြသည်။ ( ၁၇၄၀ ) ယိုးဒယားရှမ်းလူမျိုး များ၏တော်လှန်ပုန်ကန်မှုကာလတွင်ဟံသာဝတီ မွန်များသည်ရှမ်းတို့နှင့်ပူးပေါင်း၍အင်းဝမင်းကိုတော်လှန်ခဲ့ကြသော ကြောင့်အင််းဝမင်းများ သည်ဟံသာဝသီ တပ်များ အားဟံသာဝသီတလိုင်းတပ်များဟု ခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။တော်လှန်ပုန်ကန်သူရှမ်း၊မွန်လူမျိုးနှစ်စုလုံး အား ပေါင်း၍တလိုင်းများဟုခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲခဲ့ကြသည်။
မွန်ဘုရင်ဗညားဒလလက်ထက်အင်းဝမင်းနှင့်စစ်ခင်းစဉ်ကာလတွင်ဗမာများက မွန်တပ်များအား တလိုင်းတပ် များ ဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသလို၊မွန်များကလဲ ဗမာတပ်များအားအရည်းကြီးတပ်များဟုခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြသည်။ ( ၁၇၅၃) နောက်ပိုင်း ရှမ်းများနှင့်မွန်လူမျိုးတို့အဆင်မပြေဖြစ်ပြီးရှမ်းလူမျိုးတို့သည် ဦးအောင်ဇေယျ (ဗမာ) တို့နှင့်သွား ရောက်ပူးပေါင်းလိုက်သောအခါ ဗမာလူမျိုးတို့သည်တလိုင်း ဟူသောစကားအားမွန်လူမျိုး တစ်စု ထဲကိုသာ ရည် ရွယ်ပြီးခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲလာကြသည်။ထိုအချိန်မှစ၍ဗမာလူမျိုးများသည် မွန်မင်းများအား တလိုင်းမင်း၊မွန်လူမျိုးများအားတလိုင်းလူမျိုးများဟု သမိုင်းမှတ်တမ်းများတွင်မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြသည်။
မှန်နန်းရာဇဝင်နှင့် ကုန်းဘောင်ခေတ်မဟာရာဇဝင်ကြီးတို့တွင်မွန်လူမျိုးတို့အားတလိုင်းဟု မှားယွင်းစွာမှတ် တမ်းတင်ခဲ့ကြသည်။ အလောင်းမင်းတရား (ဦးအောင်ဇေယျ) လက်ထက်မှစတင်၍တလိုင်းဟူ သောစကား သည် မွန်လူမျိုးတို့အားသီးခြားရည်ညွှန်းခေါ်ဆိုသောစကားဖြစ်လာသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလတွင် အင်္ဂလိပ်လူမျိုး၊ဂျပန်လူမျိုးတို့အား နာကြည်း မုန်းတီးစရာကျူးကျော်သူနယ်ချဲ့များဟုမြင်သာအောင်နယ်ချဲ့ မိစ္ဆာများဟုနှိမ်ချခေါ် ဝေါ်သုံးစွဲခဲ့ကြသကဲ့သို့ဦးအောင်ဇေယျသည် စစ်ပွဲဖြစ်နေစဉ်ကာလ တွင်မွန်လူမျိုးတို့ အား နှိမ့်ချစွာခေါ်ဆိုသုံး စွဲ ခဲ့သောစကားဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့်တလိုင်းဟူသောစကားသည်မွန်လူမျိုးဟု အဓိပ္ပါယ်ရသောစကားလုံးမဟုတ်ပဲ၊မွန်လူမျိုးတို့အားနှိမ့် ချစွာ ခိုင်းနှိုင်းထားသောစကားလုံးသာဖြစ်သည်။ ဦးအောင်ဇေယျသည်မွန်နိုင်ငံတော်အားတိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင်စစ်ရ းသူမွန်လူမျိုးတို့အားနှိမ့်ချစွာ ရည်ရွယ်၍သုံးနှုံးခေါ်ဆိုခဲ့သော စကားအသုံး အနှုံးဖြစ်၍တ လိုင်းဟူသော စကားကို“အဖမဲ့သား” ၊“ အရိုင်းအစိုင်းများ” ၊“မျိုးမစစ်များ” ဟု အဓိပ္ပါယ် အမျိုးမျိုး ဖွင့်ခဲ့ကြသည်။ မွန်လူမျိုးများသည်တလိုင်းဟုအခေါ်ခံရလျှင်ထီးနန်းပျောက်ပြီး တိုင်းပြည်မဲ့၊မင်းမဲ့ဖြစ်နေသောအခြေအနေတွင်နှိမ့်ချ၍ခိုင်းနှိုင်း ခေါ်ဆိုခံခဲ့ရသောအခေါ်အဝေါ်ဖြစ်၍ အခြားသော စကားလုံးများထက်ပို၍ ခံပြင်းဒေါသထွက်ကြ သည်။
တလိုင်းဟူသောစကားသည်တစ်ဦးတစ်ယောက်ထဲအား ရည်ရွယ်သောစကားလုံးမဟုတ် မွန်လူမျိုးစုတစ် စုလုံး အားနှိမ့်ချရည် ရွယ်သောစကားဖြစ်သည်။သေချာစွာစဉ်းစားဆင်ခြင်ခြင်းမပြုပဲသုံးနှုံး ပြောဆိုမိ၍ မိတ်ဆွေမှရန်သူဖြစ်သွားကြသူများ၊စိတ်မကောင်းစရာရလဒ်များနဲ့ အဆုံးသတ်ခဲ့ရသောအဖြစ်အပျက်များ၊မလိုလားအပ်ပဲသွေးမြေကျခဲ့ရမှုများ များစွာရှိခဲ့သည်။
အချို့သောသူများသည်တလိုင်းဟူသောစကား၏အဓိပ္ပါယ်အမှန်ကိုမသိပဲစာအုပ် အချို့တွင်မှတ်တမ်းတင်ရေး သားထားသည့်အတိုင်းမှာယွင်းစွာမှတ်သား သုံးဆွဲနေကြသည်။
အဓိပ္ပါယ်အမှန်ကိုသိသော်လည်းမွန်လူမျိုးတစ်ဦး တစ်ယောက်အားနောက်ပြောင်လို၍သော်၄င်း အခြား သောအကြောင်းများ ကြောင့်သော်၄င်းတလိုင်းဟူသောစကားကို တမင်ပင်သုံးဆွဲနေကြ သူများ လဲရှိသည် ။ အဓိပ္ပါယ်ကိုသိလျှက်နဲ့တလိုင်းဟူသောစကားကိုမွန်လူမျိုးတို့အား ရည်ရွယ်၍တမင်ဆက်လက်သုံးဆွဲနေ သူများ သေချာစွာစဉ်းစားရန်လိုသည်မှာ - စစ်မှန်သောသာသနာမရှိ ဘာသာတရားမရှိပဲ မှားယွင်း သော အယူအဆတွေနဲ့ အရည်း ကြီးတို့အားနှစ်ပေါင်းများစွာယုံကြည်ကိုးကွယ်ခဲ့ကြသူများသည် မည်သူတွေနည်း? အခြားလူမျိုးစုအားအရိုင်းအ စိုင်းမျိုးဟုမခေါ်မှီမိမိ လူမျိုးစုအကြောင်းအားသေချာသိအောင်အရင်လုပ် သင့်သည်။
အရည်းကြီးကိုးကွယ်မှုနဲ့ပတ်သက်၍လူသိအများဆုံးအစဉ်အလာတစ်ခုမှာ ပန်းဦးလွှတ်ခြင်း အစဉ်အလာ ဖြစ်သည်။မင်္ဂလာဦးတွင်မိမိ၏ဇနီးလောင်းအား ပန်းဦးဆက်ရသောအစဉ်အလာနှင့်နှစ်ပေါင်းများစွာနေထိုင် ခဲ့ကြ သော သူ များသည်မည်သူတွေနည်း? အခြားလူမျိုးစုအားမျိုးမစစ်ဟုမခေါ်မှီမိမိ လူမျိုးစု အကြောင်း အားသေချာသိအောင်အရင်လုပ်သင့်သည်။ မွန်များကဗမာလူမျိုးများအားအရည်းကြီးမျိုးများဟုခေါ်ဆိုသုံးဆွဲ ကြလျှင်လည်းဗမာ လူ မျိုးများသဘောကျကြလိမ့်မည်မထင်ပါ။ လူမျိုးစုကြားသွေးခွဲလို၍ဤ Post အားရေးသားခြင်းမဟုတ်ပါ။ဤPost ၏ ရည်ရွယ်ချက်သည်မွန်လူမျိုးတို့အားတလိုင်းများဟုရေးသား ပြောဆိုနေမှုများအားရပ်တန့်၊ပြင်ဆင်ကြရန်ဖြစ်သည်။နောက်ပိုင်း၌ ပြန်လည်ပုံနှိပ် ထုတ်ဝေသော သမိုင်းမှတ်တမ်းဟောင်းများတွင်မွန်လူမျိုး များအားတ လိုင်းများဟုအစားထိုးပြောင်းလဲပုံနှိပ်ခဲ့ကြခြင်းကြောင့် ခေတ်ကာလကြာလာလျှင်မွန်လူမျိုးဟူသောအမည် ပျောက်ဆုံး၍တလိုင်းဟုသာ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှသိရှိတော့ မည့်အခြေအနေမရောက်မှီ - တလိုင်းဟူသောစကား၏ အဓိပ္ပါယ်အမှန်ကိုမသိသူများအားရှင်းပြရန်၊မွန်များအားတလိုင်းများဟု ခေါ်ဆို၊ရေးသားနေမှုများအားရပ်တန့်ရန်၊မှားယွင်းစွာမှတ်တမ်းတင်ထားမှုများ အားပြင်ဆင်နိုင်ရန်ကြိုးစားရမည်မှာမွန်တစ်မျိုးသားလုံး၏ တာဝန်ဖြစ်သည်။
“မွန်လူမျိုးများသည်တလိုင်းမဟုတ်... တလိုင်းသည်မွန်လူမျိုးများမဟုတ်” နိုင်ဖေသိန်းဇြာ၏ တလိုင်းဝေါဟာ ရ သုတေသနစာတမ်း နိုင်ဖေသိန်းဇြာ ( ဖက်ဒရယ်တက္ကသိုလ် ) ၏တလိုင်းဝေါဟာရသုတေသနစာတမ်းအား မှီငြမ်းရေးသားပါသည်။။