ကယားပြည်နယ်နှင့်ထိစပ်နေသော ရှမ်းပြည်နယ် နယ်စပ်မြို့များဖြစ်သော မိုးဗြဲ၊ ဖယ်ခုံမြို့ရှိ ကယားလူမျိုးများအား မိခင်စာပေ သင်ကြားပေးနေပြီဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ် ကယားစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှု ကော်မတီ ဥက္ကဌ ဦးလော်ရယ်က ပြီးခဲ့သော မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်)သို့ ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ ဒီရွာမှာကတော့ ကျောင်းပညာရေး ကျောင်းစာမှာတော့ အချိန်ပြည့် သင်ကြားနိုင်သေးဘူး။ ဒါပေမဲ့လို့ ရွာထဲမှာတော့ ကျောင်းတက်တဲ့ကလေးတွေကို သီးသန့် အချိန်ပိုအဖြစ် ၃ နာရီကနေ ၄ နာရိအထိသင်ကြားပေးပါတယ်။ ရွာသားတွေကိုတော့ အချိန် တပတ် နှစ်ပတ်လောက်ယူပြီးသင်ပေးတာ ရှိပါတယ်“ လို့ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ကယားစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီ ဥက္ကဌ ဦးလော်ရယ်က ပြောသည်။
မိုးဗြဲနှင့်ဖယ်ခုံမြို့များတွင်နေထိုင်သော ကယားလူမျိုးများမှာ အခြားသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားဒေသခံများနှင့် အနေနီးစပ်ခြင်းကြောင့် ယခုခေတ်လူငယ်အချို့ မိခင်ကယားဘာသာစကားကိုပြောဆိုတတ်ခြင်းအားနည်းမှု များတွေ့လာကြကြောင်း ဒေသခံတဦး၏အဆိုအရသိရသည်။
“ကျနော်တို့ရွာမှာ သင်တာက အားနည်းချက် အများကြီးရှိတယ်။ လာတက်တဲ့သူတွေ က တဖြေးဖြေးနည်းသွား တယ်ပေါ့နော“ လို့ ဒေသခံတဦးကပြောသည်
ယခုလို မိခင်ကယားစာပေ လေ့လာသင်ယူလိုမှု အားနည်းသည့်အပေါ်တွင် ကယားစာပေ လိုက်လံပို့ချပေးနေ သော ဆရာယွီရယ်က “ကျနော်တို့ တအိမ်ထဲမှာနေပေမဲ့ ကျနော်တို့ တစိတ်တဝမ်းထဲမဖြစ်တာကတော့ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အဲဒိတော့ ကျနော်တို့သိထားမှာက အမေရင်း နဲ့ ဒွေးတော် မှာ ဘယ်သူ့ကိုပိုချစ်သင့်သလဲဆိုတာပါပဲ“ ဟု ဥပမာပေးရှင်းပြသွားသည်။
ယခင်က ဆရာကြီးဦမီရယ် တီထွင်ခဲ့သော ဗမာဗျည်းအက္ခရာဖြင့်ရေးသားသည့် စာဖြင့်သာ သင်ကြားခဲ့ရပြီးယခု ကယားလူမျိုးတို့၏ ဘုံစာပေအဖြစ် အတည်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်သော ဆရာကြီးထဲဘူးဖဲ၏ ကြယ်ဖိုးကြီးစာပေအား ထပ်မံလေ့လာသင်ယူရသဖြင့် အခက်အခဲအနည်းငယ်ရှိကြောင်း ဦးလော်ရယ်ကဆက်ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ကယားလူမျိုးများနေထိုင်သောကျေးရွာ ၁၇ ရွာ ရှိပြီး မိခင်ကယားစာပေကို ကြယ်ဖိုးကြီး အက္ခရာ ဖြင့် သင်ကြားမှုများကို တော့ ပြီးခဲ့သည့်၂၀၁၂ ခုနှစ်ကမှ စတင်သင်ကြားပေးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။