ကယားဘုံစာပေအဖြစ် အများသဘောတူထားကြပြီးသော ကျယ်ဖိုးကြီးအက္ခရာကို ယခုလွိုင်ကော်မြို့နယ်နှင့် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ကယားကျေးရွာအသီးသီးရှိ စာသင်ကျောင်းများတွင် သင်ကြားရန် ကျောင်းဆရာ/မ များအား စာပေအဖွဲ့မှ အခြေခံအဆင့်သင်တန်းများ သင်ကြားပို့ချနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။
တက်ရောက်သော ကျောင်းသား၊သူများအတွက် ကျောင်းစာတွေကို ထိခိုက်မှုမရှိရစေရန် ညနေကျောင်း ဆင်းပြီးတပြိုင်နက် တဆက်တည်း အချိန်ပိုသင်ကြားပို့ချပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နှင့် လက်ရှိ အချိုု့ကျောင်း များတွင် စတင်သင်ကြားနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ယင်းကဲ့သို့သင်ကြား ပို့ချရာတွင် မူလတန်း၊ အလယ်တန်း အဆင့်ဆင့် သင်ကြားပို့ချရာ ရည်ရွယ်ထား ကြောင်း ကယားအမျိုးသားစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီမှ ဆရာခူးပလုရယ်က အခုလိုပြောပါသည်။
ဆရာခူးပလုရယ်က “အဓိက ကတော့ မူလတန်းအောက်အဆင့်ကို အရင်စပြီးတော့မှ လုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံ သရ၊ ဗျည်း အက္ခရာ သုံးစွဲပုံကို ကလေးတွေသိဖို့ ဒီဟာကိုပဲ အရင်ဦးစားပေးပြီးတော့မှ ဒီမူလတန်း အောက်အဆင့်ကနေ စပြီးတော့မှ အဲလိုရည်မှန်းထားပါတယ်။ အခုကျနော်တို့ ဒီဆရာ၊မ ဖြစ်သင်တန်း ခေါ်တဲ့အထဲမှာ အလယ်တန်းပြ ဆရာ၊မ အထိပဲပါတော့ ကျနော်တို့ အမြင့်ဆုံးအဆင့်ကိုတော့ အလယ်တန်း ပြအထိကို လောလောဆယ် ရည်မှန်းထားပါသေးတယ်။”ဟု ဆိုသည်။
ကျယ်ဖိုးကြီး အက္ခရာဖြင့်တီထွင်ထားသော ကယားစာပေသည် နှစ်ပေါင်း(၅၀) ကျော် ခေတ်အဆက်ဆက် သမိုင်းတလျှောက်တွင် ထင်ကျန် တည်ရှိနေပေမယ့် ကယားလူမျိုးများက မိမိစာပေအက္ခရာကို အသုံးပြုခွင့်၊ လေ့လာခွင့် မရခဲ့သဖြင့် သင်ကြားပို့ချပေးမယ့်သူအတွက်ရော သင်ယူမည့်သူအတွက်ပါ အခက်အခဲရှိ နေသည်ဟု သိရသည်။
သို့သော်လည်း ယခုအခါစာသင်ကျောင်းတွင် ကလေးများကို သင်ကြားပို့ချပေရတော့မည် ဖြစ်သော လွိုင်ကော်မြို့နယ် အ.ထ.က (၃)မှ ဆရာမ ရှေးမိုးအေးက ၄င်းအခက်အခဲနှင့် ပတ်သက်ပြီး အကောင်းဆုံး ရင်ဆိုင်ဖြတ်ကျော်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါသည်။
ဆရာမ ရှေးမိုးအေးက “ကိုယ့်ရဲ့စာပေဆိုတော့ ကိုယ်မြတ်နိုးတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုမှ ပြန်ပြီးတော့ လက်ဝယ် လက်ခံရရှိတာပေ့ါနော်။ ဒါပမယ့် ဒီစာကိုက သူတို့နဲ့ အနေတော်တော်ကင်းကွာသွားတယ်လေ။ ဒါပေမယ့် ကလေးလက်ခံလာအောင် ကိုယ်ကလည်းထပ်မံပြီးရှင်းပြရမှာပေ့ါနော်”
ကယားစာပေအက္ခရာများစွာရှိသည့်အထဲမှာ ကယားဘုံစာပေအဖြစ် လက်ခံထားရသော ကျယ်ဖိုးကြီး အက္ခရာသည် လူထုတွေ့ဆုံပွဲ နှင့် သုတေသန ပြုလာသော ရလဒ်အရ (၈၀) ရာခိုင်နှုန်းသော လူထုများက ၄င်းကို လက်ခံသဘောတူသောကြောင့် ကယားဘုံစာပေအဖြစ် သတ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ကယားစာပေနှင့် ပတ်သက်ပြီး လူထုတွေကြားမှာ စာအုပ်စာပေတွေ ထပ်မံပြီး ပြုစုရန်၊ ဖော်ထုတ်ရန် စာပေအသုံးပြုမှု နှင့် ပတ်သက်ပြီးတော့မှ လူထုတွေကြားမှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သိဖို့၊ လူထုတွေရဲ့ ဆန္ဒနှင့် တသားတည်းကျအောင် ထပ််််််ပြီး လှုံ့ဆော်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လက်ရှိတွေလညး် ကယားပုံပြင် စာအုပ် ကို အင်္ဂလိပ် - ကယား အဖြစ် ထုတ်ဝေနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။