ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း ေဖာက္လုပ္ေနသည့္ မီးရထားလမ္းသည္ ေဒသခံပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ လယ္ေျမ ဧက ေထာင္ ႏွင့္ခ်ီ အဓမၼ အသိမ္းဆည္းခံရသည့္အျပင္ စစ္အစိုးရ၏ စစ္ယႏၱရား တိုးခ်ဲ႕ျခင္းသာ ျဖစ္သျဖင့္ ခ်က္ျခင္း ရပ္တန္႕ ေပးရန္ ရွမ္းလူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႕မ်ားက ေတာင္းဆိုလုိက္သည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း (SWAN)ႏွင့္ ရွမ္းလူ႕အ ခြင့္အေရးမ႑ိဳင္(SHRF) တို႕က ပူးေပါင္းၿပီး ရွမ္းျပည္တလႊား ျမန္မာစစ္တပ္ ထိုးေဖာက္ေန သည့္ မီးရထားလမ္း မ်ား အစီရင္ခံစာ တေစာင္ထုတ္ကာ ဆန္႕က်င္ကန္႕ကြက္သည့္ လႈပ္ရွားမႈတခုကို ယေန႕ စတင္လုိက္ျခင္းျဖစ္ သည္။

ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း(SWAN) အဖြဲ႕မွ ေျပာခြင့္ရသူ နန္းယိင္းဟန္ဖ က “ဒီရထားလမ္းဟာ ျပည္သူအတြက္ အက်ဳိးမရွိဘူး၊ စစ္အစိုးရအတြက္ပဲ အက်ဳိးရွိတယ္ ဆိုတာ က်မ တို႕ကေန သံုးသပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရပ္တန္းကေန ရပ္ေပးဖို႕၊ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ လယ္ေျမ ေတြ ကို ျပန္ေပးဖုိ႕ ေတာင္းဆို ခ်င္ပါတယ္။” က ေျပာသည္။

မိုးနဲ၊ က်ဳိင္းတံု ရထားလမ္းသစ္ေဖာက္ရာ လမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္တြင္ ေနထုိင္သည့္ ေဒသခံမ်ား သည္ လယ္ ယာေျမမ်ား အသိမ္းခံရသည့္အျပင္ အျခား အခက္အခဲမ်ားႏွင့္လည္းႀကံဳေတြ႕ ေနၾကရ သည္ဟု (SWAN) အဖြဲ႕မွ ေျပာခြင့္ရသူ နန္းယိင္းဟန္ဖက ေျပာသည္။

“အခု ဆိုးက်ဳိးေတြဆိုလို႕ရွိရင္ မိဘဘိုးဘြားေတြ ပိုင္တဲ့ လယ္ေျမေတြ အသိမ္းခံရတာေပါ့ေနာ္။ ဧက ေပါင္း ေထာင္နဲ႕ခ်ီၿပီးေတာ့အသိမ္းခံရတယ္။လယ္သမားေတြ အခုဆိုရင္အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္တယ္။ လယ္ မရွိေတာ့ သူမ်ားၿခံေတြမွာ သြားၿပီးလုပ္စားရတယ္။ သူတို႕၀မ္းစာအတြက္ဆို ခါတုိင္းဆို လယ္ေတြ ရွိတဲ့အတြက္ တႏွစ္စာအတြက္ ဖူလံႈရတယ္ေလ။ အခုေတာ့ လယ္ေျမ အသိမ္းခံလုိက္ရတဲ့အတြက္ ၀မ္းေရးအတြက္လည္း အခက္အခဲျဖစ္ရပါတယ္။”

ေဒသခံလယ္သမားမ်ားက သက္ဆုိင္ရာကို သြားေရာက္တုိင္ၾကားရာတြင္လည္း ရထားလမ္းေဖာက္ လုပ္ျခင္း သည္ စစ္တပ္၏ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ျဖစ္ၿပီး လက္မခံသူမ်ားကို ေထာင္ခ်မည္ဟုပါ ၿခိမ္းေျခာက္သည္ဟု လႈပ္ရွား မႈအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“အဲဒီလမ္းလာေဖာက္ လာေဆာက္တဲ့ စစ္သားေတြ၊ သူတို႕ျမန္မာျပည္က ေခၚလာတဲ့ အလုပ္သမား ေတြအတြက္ ဆိုၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုကေနၿပီးေတာ့ ရိကၡာပို႕ေပးရတယ္။ ေရလိုရင္ ခပ္ေပးရတယ္။ ထင္းလိုရင္ လုပ္ေပး ရတယ္။ သူတို႕ဘာလိုတယ္ဆိုရင္ အမိန္႕ခ်လာတယ္၊ လမ္းညႊန္လာၿပီဆိုရင္ ျပည္ သူလူထုက ဒါေတြကို လုိက္လုပ္ ေပးရတယ္။ ေန႕စာအတြက္ ရွာဖို႕ခက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒါလည္း ထပ္လုပ္ ေပးရတယ္ဆိုတာ ျပည္သူလူထုက အခက္အခဲအမ်ားႀကီးနဲ႕ ႀကံဳေတြ႕ေနရပါတယ္။” ဟု နန္းယိင္းဟန္ဖ က ဆက္ေျပာသည္။

စစ္အစိုးရက ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီကစ၍ အသစ္ထပ္မံေဖာက္လုပ္ေနသည့္ ရွမ္းျပည္ အေရွ႕ပုိင္းသို႕ ခ်ိတ္ဆက္ မည့္ ၃၆၁ ကီလိုမီတာ ရွိသည့္ ရထားလမ္းအသစ္သည္ အပစ္ရပ္ထားသည့္ ၀ ျပည္ ေသြးစည္းညီညႊတ္ ေရးတပ္မေတာ္ (UWSA) ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမျဖစ္သျဖင့္ ၀ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းေဒသႏွစ္ခုကို စစ္ပရိ ယာယ္ျဖင့္ ပိုင္းျခားလုိက္ျခင္းအျပင္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား အဓိက သယ္ေဆာင္ရန္ျဖစ္သည္ဟု ရွမ္းလူ႕အ ခြင့္အေရးမ႑ိဳင္၏ သုေသသီ စိုင္းပင္ခမ္းက ေျပာသည္။

“လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္တုန္းကလည္း သူတို႕က တင့္ကားေတြ တင္ခဲ့တယ္ေလ။ တင့္ကားေတြ တင္ေတာ့ အာရွ လမ္းမမွာ လာလို႕မရဘူး။ လာတဲ့အခါ လမ္းကမတ္ေစာက္ေနေတာ့ ေတာင္တန္းၿပိဳၿပီးေတာ့မွ ပိတ္ေနတယ္ေလ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ တင့္ကားတို႕ အေျမာက္တပ္ႀကီးေတြ လာလို႕ ခဲရင္းတယ္။ ဒါကို တင့္ကား တပ္မွဴးေတြ တင္ျပခ်က္ အရ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႕ ၾကားရတာေပါ့။ အဲဒါကို သယ္ေဆာင္ဖို႕ ကေတာ့ အျခားလမ္းကို ေဖာက္ရမယ္ဆိုတာကို။ အဲလိုျဖစ္ေတာ့ ဒီစစ္အစိုးရက တင့္ကားေတြ အေျမာက္ တပ္ႀကီးေတြ သယ္ေဆာင္လြယ္ဖို႕ ရထားလမ္းကို ေဖာက္လုပ္ တယ္လို႕ အဲလို သံုးသပ္လို႕ ရတယ္။”

ယခုေဖာက္လုပ္သည့္ ရထားလမ္းအသစ္သည္ အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ထဲမွ အင္အားအႀကီးမားဆံုးျဖစ္သည့္ (UWSA) ႏွင့္ မဟာမိတ္အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားတုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ားကို ထိုးစစ္ဆင္လွ်င္ လက္နက္ ႀကီးႏွင့္ အျခားစစ္ေရး အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္းမ်ားကို ရထားလမ္းအသစ္ ျဖင့္ လ်င္ျမန္စြာ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ ႏုိင္မည္ဟု စိုင္းပင္ခမ္းက ဆက္ေျပာသည္။

ရထားလမ္းကို အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ ခ်င္းရိုင္ေဒသႏွင့္ ကပ္လွ်က္ မိုင္းခုတ္ ေက်ာက္မီးေသြးမုိင္း မ်ားကို ျဖတ္ သန္းေဖာက္လုပ္မည္ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရႏွင့္ ထုိင္းရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ယင္းနယ္ေျမ မွ သက္ႏု ေက်ာက္မီး ေသြး တန္ခ်ိန္သန္းခ်ီ ထုတ္ယူႏိုင္ရန္၊ ေက်ာက္မီးေသြးႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ထုိင္းႏုိင္ငံသို႕ တင္ပို႕ေရာင္းခ် ရန္အတြက္ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး ဓာတ္အားထုတ္စက္ရံု တည္ေဆာက္ ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု အစီခံစာတြင္ ပါရွိ သည္။

ေက်ာက္မီးေသြး မိုင္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ေဒသခံရြာသားမ်ား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ အတင္းအဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႕ ခံေနရသည့္အျပင္ မုိင္းတြင္းေၾကာင့္ ေဒသတြင္း သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းသို႕ ျဖတ္၀င္ စီးဆင္းေနသည့္ နမ့္ကုတ္ျမစ္တို႕ကို ဆိုး၀ါးသည့္ ဓာတုအဆိပ္သင့္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစႏုိင္သည္ဟု ဆိုသည္။