၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈမရွိသည့္အျပင္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္မည္ မဟုတ္ သလုိ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ပါကလည္း စစ္အာဏာရွင္ သက္ဆုိးရွည္ရန္ ပံ့ပိုးေပးရာ ေရာက္သည့္အတြက္ ကရင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အေနျဖင့္ ျပန္လည္သုံးသပ္သင့္ၿပီဟု ျပည္ပေရာက္ကရင္ျပည္သူမ်ားက ေ၀ဖန္ေျပာဆုိေနၾကသည္။

ၾသစေၾတးလ် အေျခစိုက္ ကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ႔ ဒု-ဥကၠဌ မန္းေအာ္လန္းဒိုက “တိုင္းျပည္ေကာင္းစားေရးအတြက္ မဟုတ္ဘဲ စစ္အစိုးရ သက္ဆိုးရွည္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ သူ႔ကိုယ္သူ တရားဝင္အစိုးရျဖစ္ေအာင္ ဒါ တန္ဆာဆင္ထားတဲ့ ဇာတ္လမ္းျဖစ္တယ္။ ပါတီေတြအေနနဲ႔က မိမိတို႔ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔၊ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ရပ္ဇာတ္လမ္းေတြမွာဝင္ၿပီး ကျပမယ္ဆိုရင္ စစ္အစိုးရ သက္ဆိုးရွည္ေရးအတြက္ အျဖည့္ခံ၊ အသံုးေတာ္ခံသလိုျဖစ္တယ္။ သမိုင္းမွာ ျပည္သူေတြ ဒဏ္ခတ္လိမ့္မယ္” ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆုိသည္။

အလားတူ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရာက္ ေစာမင္းစုိးစံကလည္း “ကရင္ပါတီေတြ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္တာ ေကာင္းတာက ႏုိင္ငံေရးအေတြ႕အႀကံဳေလး နည္းနည္းရသြားတာေပါ႔ (ယူတတ္မွ)။ မေကာင္းတာကေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားၿပီး အခ်ိန္ကုန္လူပမ္းတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ကိုယ္စားလွယ္တေနရာစာ ရရင္ေတာင္ အင္မတန္ကံေကာင္းပါတယ္။ ဒီတေနရာေလးနဲ႔ ကုိယ့္အမ်ဳိးသားအေရးကို ဘယ္လုိမွ လုပ္လုိ႔မရႏုိင္ပါဘူး။ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္လည္း တြက္ေခ်ကိုက္မယ္မထင္ဘူး။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ကရင္လူမ်ဳိး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခုိင္းေကာင္းတုန္း တခ်က္ေလးေတာ့ အခြင့္သာသလုိရွိႏုိင္ေပမယ့္ အသုံးမ၀င္ေတာ့တဲ့တေန႔ ေျမာင္းထဲေရာက္သြား ၾကတာခ်ည္းပါပဲ” မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုသည္။

Karen Canadian Community ဥကၠဌေဟာင္း ေစာဟားေဗး ၈၃ ႏွစ္ကလည္း နအဖ စစ္အစုိးရ တရား၀င္ အာဏာရ ျဖစ္ေရးအတြက္ အတည္ျပဳေပးမည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို ကရင္ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ အမ်ဳိးသားေရးကို ေရွ႕႐ႈမည္ဆုိပါက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမလုပ္ဘဲ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးလမ္းစဥ္ ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္သည္။

သူက “ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အရင္တခါလုပ္ၿပီးၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အဲန္အယ္လ္ဒီ ပါတီအႏုိင္ရတာ အာဏာ ေျပာင္းမွမေျပာင္းတာ။ အခုတခါ ထပ္လုပ္တာ ေသခ်ာေပါက္ သူတုိ႔အႏုိင္ရေအာင္ဆုိၿပီးေတာ့ က်င္းပတာျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ဗမာ အခ်င္းခ်င္းေတာင္မွ ဒီလုိလုပ္တယ္ဆုိေတာ့ ကရင္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ ေျပာစရာမလုိဘူးထင္ပါတယ္။ သြား၀င္လုိ႔ရွိရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ ေရြး ေကာက္ပဲြကို အသိအမွတ္ျပဳရာက်မယ္။ ကရင္ပါတီေတြအေနနဲ႔က နားမေထာင္ဘဲ သပိတ္ေမွာက္လုိက္ရင္ အေကာင္းဆုံးပဲ” သူ၏ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသည္။

စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အနည္းဆံုး မဲဆႏၵနယ္ (၃) ေနရာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳႏုိင္သည့္အတြက္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းခံလိုက္ရသည့္ ပါတီ ၅ ခုတြင္ ျပည္ေထာင္စု ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (UKL) လည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထိုပါတီသည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ဘူးသည္။

ထို႔အတူ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ မဲအမ်ားဆံုးႏွင့္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း အာဏာအပ္ႏွင္းျခင္းမခံခဲ့ရသည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကိုလည္း လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဆက္လက္တည္ေထာင္ခြင့္ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ဖ်က္သိမ္းျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

၎ေၾကညာခ်က္အေပၚ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပဲြ အႏုိင္ရပါတီတခုျဖစ္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွဗဟိုအလုပ္အမႈ ေဆာင္အဖြဲ႕၀င္တဦးျဖစ္သည့္ ဦးဉာဏ္၀င္းက “ဥပေဒမွာ ပါၿပီးသားအခ်က္ပဲဗ်ာ။ ေၾကညာဖို႔ဆိုတာ အဲဒီလို ေၾကညာခြင့္ရိွရဲ႕ လားဆိုတာပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ဥပေဒမွာ က်ေနာ္ေတာ့ မေတြ႔ေသးဘူး” ဟု ျပည္ပအေျခစိုက္ သတင္းဌာနတခုႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ စစ္အစိုးရလုပ္ရပ္အေပၚ ျပန္လည္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ယခုအခါတြင္ နအဖစစ္အစုိးရ ဦးေဆာင္သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ မွတ္ပုံတင္ထားေသာ ကရင္ပါတီမွာ ဖလုံ -စေ၀ၚဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (PSDP)၊ ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ (KPP)၊ ျႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီ (KSDDP) တုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။

ဖလုံ-စေ၀ၚ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီမွလြဲ၍ က်န္ပါတီႏွစ္ခု သည္ စစ္အစုိးရ၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားေသာ ပါတီမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု အိႏၵိယေရာက္ ကရင္သံဃာေတာ္တစ္ပါးက ယခုလို မိန္႔ၾကားသည္။

“ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီက ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ သေဘာထားအတူတူပဲ။ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီကို ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးေနသမွ် ကရင္လူထု အတြက္ ဘယ္ေတာ့မွ ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ဘူး။ ပါတီလူႀကီးေတြကလည္း စစ္အစိုးရ ထိပ္ပိုင္းလူႀကီးေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးေတာ့ ပိုလို႔ ေတာင္ ကိုယ္စားမျပဳႏုိင္တာေပါ့” ဟု ဆိုသည္။

သူက “သတင္းဌာနတခုမွာ သူတို႔ပါတီေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္က ကရင္ျပည္နယ္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ အေရြးခံရရင္္ ကရင္ျပည္နယ္က တည္ၿငိမ္မႈမရွိတာေတြကို အရင္ဆံုး တည္ၿငိမ္ေအာင္လုပ္မယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါ ေက အဲန္ယူကို ရည္ၫႊန္းတာပဲေလ။ ကရင္လူမ်ဳိးအတြက္ အလုပ္လုပ္မဲ့သူက ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးကို ျဖဳတ္ပစ္မယ္ဆိုတာ ဦးဇင္းတို႔ ဘယ္လိုလက္ခံလို႔ရမွာလဲ။ ဖလံု-စေ၀ၚပါတီက်ေတာ့ အဲလိုမဟုတ္ဘူး။ ရတဲ့အခြင့္အလမ္းကို တတ္ႏုိင္သေလာက္ ကရင္လူထု အတြက္ အက်ဳိးျပဳသြားမယ္ဆိုပဲ” ဟု ေ၀ဖန္ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ကရင္ျပည္နယ္ကို အေျချပဳကာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ၿပိဳင္မည့္ ၎ဖလံု-စေ၀ၚ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက အကယ္၍ အမတ္ေနရာ မ်ားမ်ားရရွိပါက ကရင္ျပည္သူမ်ား ရသင့္ရထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ကရင္စာေပသင္ၾကားမႈတုိးတက္ ျမင့္မားလာေအာင္ လုပ္ ေဆာင္ေပးမည္ဟု စည္း႐ုံးေျပာဆုိသည့္အေပၚ ကိုရီးယားႏိုင္ငံေရာက္ စကက္နက္မိုး (၃၉ ႏွစ္) က သူ၏အျမင္ကို ယခုလို ေျပာသည္။

“ကရင္တုိင္းရင္းသားေတြအျပင္ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္မယ့္ တျခားတုိင္းရင္းသားေတြဟာလည္း အရင္က ဆုိ စစ္တပ္ထြက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အရာရွိအရာခံေတြပဲ ျဖစ္ၾကတယ္ေလ။ အရင္ မဆလပါတီလုိပဲ နားေထာင္ေခါင္းညိတ္ဘ၀နဲ႔ပဲ လူအမ်ားစု ႀကီးစုိးတဲ့ ႀကံ့ဖြတ္ပါတီကပဲ အစစအရာရာကို ဦးေဆာင္သြားမွာပဲ အမတ္ေနရာ တစ္ေနရာ၊ ႏွစ္ေနရာရေပမယ့္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ ဘာမွထူးျခားလာမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။

ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ European Karen Network အဖဲြ႕၀င္ နန္းၾကည္ေအးကလည္း “ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္မယ့္လူတုိင္းဟာ ေျပာေနၾကတာပဲ။ ကတိေတြေပးေနၾကတယ္။ က်မအေနနဲ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ကတိေပးထားသလုိ ျပန္လုပ္ေပးႏုိင္မယ္မထင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္ လုိ္႔လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီမုိကေရစီမရသေရြ႕ ပါတီလုိက္အေနနဲ႔ အဲသလုိမ်ဳိး လုပ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ က်မကေတာ့ ယုံၾကည္ခ်က္မထားပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။

KSDDP မွာ လူမ်ဳိးကို အေျခခံသည့္ ပါတီတစ္ခု မဟုတ္ဘဲ စစ္အစိုးရ၏ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးမွ ဖြဲ႕စည္း ေပးထားသည့္ အပစ္ရပ္ကရင္အဖြဲ႔၀င္မ်ား ပါ၀င္ေသာပါတီျဖစ္သည္။

အကယ္၍ ျပည္တြင္းရွိ ကရင္ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ မလႊဲမေသြ မဲေပးရမည့္ အေျခအေနျဖစ္ေပၚပါက ကရင္ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ ကရင္ပါတီသာ ေရြးထည့္သင့္သည္ဟု (Malaysia Karen Organization –MKO) မွ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ေစာဒါးဘုိက ေျပာသည္။

လာမည့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင့္ စစ္အစုိးရ ဦးေဆာင္က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ အခ်ိန္အားျဖင့္ တလေက်ာ္သာ က်န္ေတာ့ေသာ္လည္း ၀င္ေရာက္အေရြးခံမည့္ ကိုယ္စားျပဳ အမတ္ေလာင္းစာရင္းမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀ွမ္း မဲေပးႏုိင္သူဦးေရ အတိအက်ကိုမူ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ယေန႔ထိတိုင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း မရွိေသးေပ။

၎အျပင္ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ႏွင့္ ပါတီမ်ားမွ လူထုကို မဲေပးျခင္းဆုိင္ရာ ပညာေပးေဟာေျပာမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိေသးသလို ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ကရင္လူထုအမ်ားစုမွာလည္း မဲေပးျခင္းဆုိင္ရာနည္းနာမ်ား ေလ့လာေရးထက္ ၎တုိ႔၏ စား၀တ္ေနေရးကို ပုိ၍ ဦးစားေပးေနရသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။

နအဖ စစ္အစုိးရ၏ ေဘာင္းဘီခြ်တ္ပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးပါတီ (USDP) သည္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ားအနက္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ားဆုံးျဖစ္သည့္အျပင္ အျခားပါတီမ်ားလုိ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ားမရွိဘဲ ေနရာအႏွံ႔ လြတ္လပ္စြာ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးခြင့္ရွိသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၎ပါတီသာ အႏုိင္ရရွိမည္ဟု အမ်ားက ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ USDP ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫႊတ္ေရးပါတီ (NUP) တို႔က အင္အားအေကာင္းဆံုးျဖစ္သည့္အတြက္ ကရင္ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ဆုိပါက စစ္အာဏာကို သက္ဆိုးရွည္ေစၿပီး ကိုယ့္ေသတြင္းကိုယ္တူသလုိျဖစ္သြားမည္ ကေနဒါႏုိင္ငံမွ ေစာဟားေဗးက ေျပာသည္။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလီယံေဟ့ဂ္ (William Hague) ကလည္း ယခုေရြးေကာက္ပဲြသည္ လက္ရွိ္ ျမန္မာစစ္အစုိးရ၏ အာဏာကို ဆက္ၿပီးအသက္သြင္းေပးရန္ ႀကိဳစားသည့္ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပဲြသာျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ယခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳထားသည့္ ၄၂ ပါတီအနက္ ၃၇ ပါတီမွာ ဆက္လက္ရပ္တည္ခြင့္ရွိၿပီး ယေန႔အထိ ပါတီစုစုေပါင္း ၃၃ ပါတီသည္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သို႔ ပါတီဝင္အင္အားစာရင္း တင္ျပထားၿပီးသူမ်ား ျဖစ္သည္။