မွန်၊ မြန်မာ၊ ပါဠိသုံးဘာသာဖြင့် ရေးထွင်းထားသည့် ဓမ္မစေတီကျောက်စာကို လာမည့်ဧပြီလအတွင်း အင်္ဂလိက်၊ မြန်မာနှစ်ဘာသာဖြင့် ကျောက်စရစ်စတီးကျောက်စာတိုင်အဖြစ် အပြီးသတ် အစားထိုးရေးထွင်းသွားမည်ဖြစ်သည်။
၂ဝဝ၈ ခုနှစ် မေလမှာ တိုက်ခတ်ခဲ့သည့် နာဂစ်မုန်တိုင်းကြောင့် ပြိုကျပျက်စီးသွားသည့် ထိုဓမ္မစေတီကျောက်စာတိုင်အား ယခုကဲ့သို့ အင်္ဂလိက်၊ မြန်မာနှစ်ဘာဖြင့် ပြန်ရေးထွင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရွှေတိဂုံဘုရား ဂေါပကအဖွဲ့နှင့် နီးစပ်သူတို့က ပြောသည်။
ရွှေတိဂုံဘုရား တနင်္ဂနွေထောင့်ရှိ အဆိုပါ ကျောက်စာတိုင်ကို မွန်၊ မြန်မာ၊ ပါဠိသုံးဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုရေးသားထားလာသည်မှာ နှစ်ပေါင်းငါးရာကျော် ရှိနေပြီးဖြစ်သည်။
နှစ်ပေါင်းသက်တမ်းရလာသည့် မူယင်းဓမ္မစေတီကျောက်စာတိုင်သည် ရှိနေခဲ့သည့်အရေးအသားတွေလည်း ထင်ထင်ရှားရှားမတွေ့ရတော့သည့်အတွက် မြန်မာဘာသာအဖြစ်သို့ ပြန်လည်ရေးသားမည် ဆိုရင်တောင် တက်ကျွမ်းသည့်သုတေသီတွေရဲ့ အကူအညီတွေ ရယူကြရမယ်လို့လည်းဆိုသည်။ ပညာရှင်တွေရှားပါးသည့် မွန်နှင့် ပါဠိဘာသာ ပြန်ဆိုဖို့တော့ အခက်အခဲတွေ ပိုရှိမှာ ဖြစ်ပြီး၊ အချိန်ပိုယူကြရမှာဖြစ်လို့ ယခုလို မြန်မာနှင့် အင်္ဂလိက်စာ နှစ်ဘာသာဖြင့်သာ ရေးသားရတာဖြစ်ကြောင်းကို ဘုရားဂေါပကအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဆရာလေးတစ်ပါးက ပြောသည်။
ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များထဲမှာ အဖိုးတန်ဆုံးနှင့် တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သည့် အရာတခုလည်းဖြစ်သည့် ရှေးခေတ်ဘုရင်တို့၏ ကျောက်စာတိုင်ကိုတောင် အစားထိုးရေးသားလာတာဟာ လက်မခံနိုင်သည့် အချက်ပါပဲလို့ ရန်ကုန်မှ မွန်စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကော်မတီဝင်တစ်ဦးက ထောက်ပြထားသည်။
“ကျနော်တို့ မွန်ကျောက်စာကို ဖျောက်ဖျတ်ပြစ်မယ့်အနေအထားမို့လို့ အခုလိုပြောတာမဟုတ်ဘူး၊ မွန်စာနဲ့ပဲ ရေးထားရေးထား၊ ရှမ်းစာနဲ့ပဲ ရေးထားရေးထား၊ ရှေးဟောင်းစာပေအရေးအသားကိုတော့ အတက်နိုင်ဆုံး ထိန်းသိမ်းသွားသင့်တယ်၊ အခုလို အစားထိုးရေးသွားတာက လက်ရှိမျိုးဆက်သစ်လူငယ်တွေအနေနဲ့ မွန်သမိုင်၊ မွန်ကျောက်စာ၊ မွန်မင်းစတဲ့ အထောက်အထားအရိပ်အယောင်တွေ သိရှိနိုင်သေးပေမယ့် နောက်ဆယ်စုနှစ်အနည်းငယ်အတွင်းမှာတော့ အဲဒီသမိုင်းအကြောင်းတွေ ပျောက်ပျက်တော့မယ့် အနေအထားရှိလာနေပါပြီး” ဟု ၄င်းက ပြောသည်။
မော်လမြိုင်မှ ဘုရားဖူးလာသည့် အသက်ခြောက်ဆယ်အရွယ် မွန်အမျိုးသားတစ်ဦးလည်း ဒီလုပ်ရပ်အတွက် သူ့အနေနှင့် မခံချိ မခံသာဖြစ်မိကြောင်း ရင်ဖွင့်သွားသည်။
“ခေတ်အဆက်ဆက် မင်းအဆက်ဆက်က ကျနော်တို့ စာပေ၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေကို ဖျောက်နိုင်အောင် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက သူတို့တွေ ရက်ရက်စက်စက် ကြိုးပမ်းလာခဲ့တယ်၊ ယခုနှစ်နောက်ပိုင်း ကျနော်တို့စာပေ၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေ ကွယ်ပျောက်လာနိုင်အောင်လုပ်လာရာမှာ ဘုရားကျောက်စာတွေပါ ပါလာနေပြီ၊ သူတို့တွေအလိုကျ နာဂစ်မုန်တိုင်းက တရားခံဖြစ်နေသလိုပါပဲ၊ သူတို့တွေသာ လိုလားမယ်ဆိုရင် ငါတို့မှာလည်း တက်ကျွမ်းသူတွေရှိပါတယ်” ဟု ၄င်းက ပြောသည်။
မူလကျောက်စာတိုင်ကို ကိုးကားပြီး ပြန်ဆိုရေးသားထားသည့် ဓမ္မစေတီကျောက်စာတိုင်အသစ်ကို အရှေ့ဘက်မုခ်အထက်ပစယံမှာလည်း ဖတ်ရှုနိုင်ပြီး၊ အဆိုပါကျောက်စာတိုင်မှ မွန်လူမျိုးတို့၏ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းမှုနှင့် ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုကို ပိုမိုသိသာမြင်သာစေသည်။
ထိုကျောက်စာအရ ရွှေတီဂုံစေတီတော်အား မွန်ဘုရင် ဥက္ကလာပမင်း တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သည်ကို အထောက်အထားသဖွယ်ဖြစ်နေသည်။ ထိုသမိုင်းအကြောင်းကို မေ့ပြစ်နိုင်ရန် ယခုလို မွန်အရေးအသားကို ပထမအဆင့်အနေနှင့် ထိန်ချန်သွားမှာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ မွန်ပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်းမှ ဝေဖန်သုံးသပ်နေကြသည်။
