စစ္အစိုးရ ဖမ္းဆီးထားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးၿပီး ၂ဝ၁ဝ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳမွသာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္မည္ဟု ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူမ်ားက ဆို....
စစ္အစိုးရ ဖမ္းဆီးထားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးၿပီး ၂ဝ၁ဝ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳမွသာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္မည္ဟု ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ား မဲေပးခြင့္ မရွိသည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကိုလည္း လႊတ္မေပးသည့္ အတြက္ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ပါဝင္ရန္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား၏ က႑လည္း ေမွးမိွန္ေပ်ာက္ကြယ္ ေနသည္။
ကမၻာ့အၾကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီး အိႏၵိယတြင္ အက်ဥ္းက်ခံေနမ်ား မဲေပးခြင့္ ရွိ႐ံုသာမက လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဝင္အေရြးခံၿပီး အစိုးရဝန္ၾကီး တာဝန္ထမ္းေနသူ မ်ားပင္ ရွိသည္ဟု အိႏၵိယ Samata Party ၏ အၾကီးအကဲ ဂ်ရားဂ်က္တလီက ေျပာသည္။
“အိႏၵိယကို ဥပမာထားၿပီးေျပာရရင္ ၁၉၇၅မွာ အင္ဒီရာဂႏၶီက အတိုက္အခံေတြ အားလံုးကို ေထာင္ထဲ ထည့္ပစ္လိုက္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေထာင္ခ်ထားေပမယ့္ ေထာင္ထဲကေန ဝင္ၿပိဳင္ခြင့္ ျပဳခဲ့တယ္ ေလ။ အဲဒီတုန္းက ေဂ်ာ့ဖာနန္ဒစ္လဲ ေထာင္ထဲမွာပဲ။ သူ႔ဓာတ္ပံုကို ယူၿပီးေတာ့ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ကားေတြနဲ႔လွည့္ၿပီး စည္း႐ံုးေရးေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ သူက တႏိုင္ငံလံုး ဒုတိယ မဲအမ်ားဆံုးနဲ႔ ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေထာင္က် ေနတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဖို႔ ဘာလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ရမွာလဲ”
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း၏ မႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ျပန္လႊတ္ ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသးသည္။ ဤႏွစ္ ဩဂုတ္လက စစ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲရက္ ေၾကညာၿပီးၿပီးခ်င္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား ရရွိရန္ႏွင့္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးၿပီး အားလံုးပါဝင္ႏုိင္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ထပ္မံတိုက္တြန္းခဲ့ျပန္သည္။
ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာေတာင္းဆိုမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ႏိုဝင္ဘာ ၇ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာသည္အထိ စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးသည္ကို မေတြ႔ရေသးပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ၿပိဳင္မည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ တသီပုဂၢလ အမတ္ေလာင္းမ်ားကလည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အားလံုး ပါဝင္ခြင့္ရေအာင္ လုပ္သင့္ေၾကာင္း ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။
ေတာင္ဥကၠလာပ တသီးပုဂၢလ အမတ္ေလာင္း ဦးေကာင္းျမင့္ထြဋ္က “တျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးသြားရင္ လႊတ္ေပးရတဲ့ထံုးစံရွိတယ္။ ဒါ အျဖစ္ႏိုင္ဆံုး ထင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို က်ေနာ္ စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္တာပါ။ တတ္ႏိုင္ ရင္ေတာ့ ကေန႔နက္ျဖန္ ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တဲ့ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီးမွာ တေထာင့္တေနရာကေန ပါဝင္ႏိုင္တာေပါ့။ မတူညီတဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြကိုလဲ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ဝင္ေဆြးေႏြးႏိုင္တာေပါ့။ အဲလိုဆိုရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လြတ္လပ္မႈ၊ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးႏိုင္မႈေတြဟာ ပိုၿပီး ထင္ရွား ေပၚလြင္လာမွာေပါ့။ အဲဒီလုိ မျဖစ္ရင္လဲ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးမွာေတာ့ လႊတ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္ေအာင္လဲ က်ေနာ္ တိုက္တြန္း ႏႈိးေဆာ္သြားမယ္” ဟု ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္လည္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တည္ရွိေနေသးသေရြ႔ အက်ဥ္းက်ခံ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ရဟန္း သံဃာမ်ား လြတ္ေျမာက္လိမ့္မည္ဟု မယံုၾကည္ေၾကာင္း ၂ဝဝ၇ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္ အရွင္ထာဝရက အမိန္႔ ႐ွိသည္။
“ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ဗ်ာ၊ မလႊတ္တာထက္စာရင္ လႊတ္ၿပီးမွ လုပ္ရင္ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာ စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးမယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာတာ တခုမွ မရွိေသးဘူး။ အခု လႊတ္ေပးေနတယ္ဆိုတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြက ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့ ခုိးဆိုးလုယက္တဲ့ သူေတြကိုသာ လႊတ္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတေယာက္မွ မပါေသးတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္စရာရွိတယ္လို႔ ဦးဇင္းတို႔ ေျပာေနတာပါ” ဟု အရွင္ထာဝရက မိန္႔သည္။
အက်ဥ္းက် ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား လႊတ္ေပးၿပီး အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဒုဥကၠ႒ ဦးတင္ဦးက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ တံခါးဖြင့္ထားတာပဲဗ်ာ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီဆိုကတည္းက ျပန္လည္ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြး အေျဖရွာၿပီးလုပ္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ အခုထိရပ္တည္ထားတဲ့ မူက အဲဒါပဲဗ်” ဟု သူက ဆုိသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ခြန္ထြန္းဦး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဆထင္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏိုင္၊ ဟာသပညာရွင္ ဇာဂနာ၊ ဘေလာ့ဂ္ဂါ ေနဘုန္းလတ္၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဝင္မ်ားအျပင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ား ယခုခ်ိန္ထိ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား က်ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မရွိဟု ျငင္းဆုိေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း ၂ဝ၁ဝ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း ထိုင္းအေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏုိင္ငံ) AAPP-B ၏ စာရင္းမ်ားက ဆုိသည္။
ထိုအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္ ကုလသမဂၢ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာမွ မၾကာခဏ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
AAPP-B ထုတ္ျပန္သည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား စာရင္း
က်န္မာေရး ခ်ဳိ႕ယြင္းေနသူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၄၁ ဦး |
နာဂစ္ ကယ္ဆယ္ေရး လူမႈေရးလုပ္သား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၂ဝ ဦး |
၁၉၉ဝ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၂ ဦး |
ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၂၈၅ ဦး |
အမ်ဳိးသမီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၇၆ ဦး |
ရဟန္းသံဃာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေပါင္း |
၂၅၆ ဦး |
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၄၁၃ ဦး |
တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၂၂၅ ဦး |
ဆရာဝန္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၂ ဦး |
ေရွ႕ေန ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၂ ဦး |
အလုပ္သမားေရးရာ လႈပ္ရွားသူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၄၄ ဦး |
လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမႇင့္တင္သူမ်ားအဖြဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၃၁ ဦး |
အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေသဆံုးသြားသူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား |
၁၄၄ ဦး |
ျမန္မာႏိုင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားရွိ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း |
၂၁၉၃ ဦး |
ဒီမိုကေရစီေရး လွႈပ္ရွားသူမ်ားကို ျပစ္ဒဏ္ေပးရာတြင္ သုံုးစဲြေနသည့္ ဥပေဒ ပုဒ္မမ်ား
၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚ စီမံမွႈ အက္ဥပေဒ |
ႏုိင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးမည့္သူမ်ား၏ ေဘးအႏၲရာယ္မွ အကာအကြယ္ေပးေရး အက္ဥပေဒ |
၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရး ဥပေဒ |
တီဗီႏွင့္ ဗီဒီယို ဥပေဒ |
တရားမဝင္ အသင္းအပင္း ဖြဲ႔စည္းမွႈ အက္ဥပေဒ (၁၉ဝ၈) |
အီလက္ထရြန္းနစ္ အက္ဥပေဒ |
ျမန္မာႏုိင္ငံ လူဝင္မွႈ ၾကီးၾကပ္ေရး ျပင္ဆင္မွႈ အက္ဥပေဒ |
(အေရးေပၚ စီမံမွႈ အက္ဥပေဒ) ၁၉၄၇ |
ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝသူမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း အက္ဥပေဒ (၁၉၆၂) |