ကမၻာေပၚတြင္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး အခ်ဳိးေဖာက္ဆံုး ၁၄ ႏိုင္ငံထဲတြင္ ျမန္မာပါဝင္ေၾကာင္း အေမရိကန္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ Freedom House ၏ ယခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ လိုက္သည္။

ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ Freedom House အစီရင္ခံစာတြင္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး အခ်ဳိးေဖာက္ခံရဆံုး ၁၄ ႏိုင္ငံအနက္ အာရွ-ပိစိဖိတ္ေဒသမွ ၄ ႏိုင္ငံ ပါဝင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ထိပ္ဆံုးတြင္ ပါရွိျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာေနာက္တြင္ လာအို၊ ေျမာက္ကိုးရီယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမ်ား ကပ္လ်က္တည္ရွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပခြင့္၊ လြတ္လပ္သည့္ သမဂၢဖြဲ႔စည္းခြင့္တို႔ မရွိသလို၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားလည္း ဖမ္းဆီးခံရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

"ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ အသင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ မရွိတဲ့အျပင္ သူတို႔ရဲ႕ အေျခအေနေတြ၊ အခက္အခဲေတြကို အလုပ္ရွင္ကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစုိးရကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတာင္းဆိုခြင့္ မရွိဘူး။ ဒါက အေျခခံ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာပဲ။ ႏုိင္ငံတကာက လက္ခံထားတဲ့အတိုင္း အလုပ္သမားေတြ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးခြင့္ ရဖို႔၊ ေနာက္တခါ စုေပါင္းေတာင္းဆိုမႈေတြ ရဖို႔ လုပ္မယ္၊ ဆႏၵျပခြင့္ရဖို႔ကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္လုပ္သြားမယ္’’ ဟု ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FTUB အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္း၌ တရားဝင္ အလုပ္သမားသမဂၢ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ဦးေဆာင္ၾကိဳးပမ္းေနသည့္ ဦးပါေလး ကလည္း ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းမ်ားထက္ အစိုးရဌာနမ်ားတြင္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး အမ်ားဆံုး ခ်ဳိးေဖာက္ ခံေနရ သည္ဟု ဆိုသည္။

“အစိုးရဌာနေတြမွာ ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတာ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရတယ္။ အလုပ္သမား ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာေတြကို ျဖတ္သံုးတာေတြ ရွိတယ္။ ေလ်ာ္ေၾကး မေပးတာေတြ ရွိတယ္” ဟု သူက မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ဝန္ထမ္းမ်ားအၾကား အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရျခင္းမွာ ဥပေဒေရးရာမ်ားႏွင့္ ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္ အေရးမ်ား သိရွိနားလည္မႈ မရွိသည္ကို အသံုးခ်ကာ အထက္အရာရွိမ်ားက အလုပ္သမားမ်ားကို အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ၿပီး ယင္းတို႔၏ လစာမ်ားကို ထုတ္ယူသံုးစြဲမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာအလုပ္သမား အသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာဆိုေလ့ရွိသည္။

ဦးပါေလးက “က်ေနာ့္အသိတေယာက္ဆိုရင္ သူက မီးရထားသံလမ္း အလုပ္သမားပါ။ ပင္စင္ယူခါနီး အလုပ္ ခြင္မွာ မ်က္စိ ေက်ာက္ထိၿပီး ေဆး႐ံုတက္ရတယ္။ ဂ်ဳိင္းမွာ အနာေပါက္လို႔ ခြင့္ယူရတယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ပင္စင္ ယူခါနီးမွာ ခြင့္ ၂၁ ရက္ ယူလို႔ဆိုၿပီး အထက္အရာရွိက ပင္စင္မရေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ႏႈတ္ကေနေျပာၿပီး ေနလာ လိုက္တာ ၂ဝဝ၇ က်မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး သန္းေရႊ လက္မွတ္နဲ႔ သူ႔ဆီကို ဝန္ထမ္းေကာင္းတံဆပ္ ေရာက္လာမွ အလုပ္မျပဳတ္ေသးဘူးဆိုတာ သိတယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။

အစိုးရ အလုပ္ဌာနမ်ားႏွင့္ စက္႐ံုအလုပ္႐ံုမ်ားတြင္ အလုပ္ရရွိရန္ႏွင့္ အလုပ္ေျပာင္းရန္ မလြယ္ကူျခင္း၊ ထုတ္ျပန္ ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဥပေဒမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အခက္အခဲမ်ားကို တင္ျပေျပာဆိုျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ အခ်ဳိ႕မွာ မသိနားမလည္ျခင္းေၾကာင့္ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

အလုပ္သမား အခြင္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကာအကြယ္ေပးရန္အတြက္ ဦးပါေလး အပါအဝင္ လႈပ္ရွားတက္ၾကြသူ အခ်ဳိ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား အလုပ္သမား၊ လယ္သမားမ်ား သမဂၢ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ေရးအတြက္ ယခုႏွစ္ ဇြန္လက စစ္အစိုးရ အၾကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊထံ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံခဲ့ေသာ္လည္း ဖြဲ႔စည္းခြင့္ မရရွိခဲ့ပါ။

စားဝတ္ေနေရး က်ပ္တည္းလာမႈေၾကာင့္ လုပ္ခလစာ တိုးျမႇင့္ေပးေရးႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ ေကာင္းမြန္ေရးတို႔အတြက္ စုစည္းမႈရွိေသာ ပုဂၢလိကစက္႐ံု လုပ္သားမ်ား၏ ဆႏၵျပမႈမ်ား ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွစ၍ အနည္းဆံုး ၁ဝ ၾကိမ္ခန္႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

ျမန္မာအစိုးရက အလုပ္သမား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတက္ၾကြသူမ်ားကိုလည္း ဖမ္းဆီးကာ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ မ်ား ခ်မွတ္လ်က္ရွိေၾကာင္း Freedom House အစီရင္ခံတြင္ ေဖာ္ျပထားေသးသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FTUB ကိုလည္း အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ေၾကညာ ထားသည့္ အျပင္ သေဘၤာသားမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည္  ျမန္မာႏိုင္ငံ ပင္လယ္ေပ်ာ္မ်ား သမဂၢကိုလည္း မတရားအသင္းအျဖစ္ ေၾကညာထားသည္။

"အၾကမ္းဖက္အသင္းလို႔ ေၾကညာထားလည္း ဂ႐ုမစိုက္ပါဘူး။ နအဖ က သူတို႔ ခ်ဳပ္ကိုင္လို႔မရတဲ့ အသင္းဆိုရင္ ဒီလိုပဲ မတရားအသင္း၊ အၾကမ္းဖက္အသင္း ေၾကညာတာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေျခခံ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတာကို ေဖာ္ထုတ္ေနတာပါ” ဟု ဦးေမာင္ေမာင္က ေျပာသည္။

FTUB အဖဲြ႔ဝင္ေပါင္း အနည္းဆံုး ၃၆ ဦးထက္မနည္းကို စစ္အစိုးရက ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္မွ တသက္တကြ်န္း အထိ ခ်မွတ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ အျခားအဖြဲ႔မ်ားမွ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားမ်ားလည္း ျပစ္ဒဏ္က်ခံရ မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ဦးေမာင္ေမာင္ကလည္း ေျပာဆိုသည္။