သျှမ်းပြည် လွိုင်လင်ခရိုင်၊ လဲချားမြို့နယ်ထိ ကျားဖြန့် ဟု လူသိများသည် အွန်လိုင်းငွေလိမ်ဂိုဏ်းများရောက်ရှိနေပြီး ဒေသခံ လူငယ်များကို အလုပ်ခေါ်နေကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။
အဆိုပါ ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းသည် လဲချားမြို့ နှင့် ၂၅မိုင်ခန့် ဝေးကွာသည့် မန်ပန်ပြည်သူ့စစ်ထိန်းချုပ်ထားသော မန်ပန်ကျေးရွာအနီးတဝှိက်တွင် တည်ရှိသည်။
ထိုကျားဖြန့် လုပ်ငန်းအတွက်လည်း မန်ပန် ပြည်သူ့စစ်က လုံခြုံရေးတာဝန်ယူထားကြောင်း နိုင်ငံရေးတက်ကျွမ်း နားလည်သည့် လူငယ်တစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကိုပြောသည်။
“ အဲ့နယ်မြေတဝိုက်မှာ မန်ပန်နယ်မြေ၊ ကျားဖြန့်က အဲ့မှာလာနေတယ်ဆိုတော့ မန်ပန်ပြည်သူ့စစ်က လုံခြုံရေးယူတယ်။ နောက် လဲချားမြို့နဲ့ ကျေးရွာက ကျားဖြန့်လုပ်မယ်သူကိုလည်း မန်ပန်ပြည်သူ့စစ်ကပဲလာခေါ်တာ။ ကျားဖြန့် ခေါင်းဆောင်က ခေါ်တာမဟုတ်ဘူး” ဟု ၎င်း လူငယ်က ဆိုသည်။
ထိုကျားဖြန့်လုပ်ငန်းကို လုပ်ရန်အတွက် အသက် ၂၀အရွယ်အောက်ရှိ လူငယ်များကိုပါခေါ်ယူနေ သကဲ့သို့ ကျားဖြန့်လုပ်သူများကို ဟင်းချက်ရန်အတွက် အစ ခေါ်ယူနေကြောင်း သိရသည်။
“ အလုပ်ခေါ်တာကတော့ ကျားဖြန့်လုပ်ဖို့ရော အလုပ်သမားတွေကို ဟင်းချက်တဲ့လူတွေကိုပါခေါ်ကြတာ။ တစ်ခါ လာခေါ်ရင် လူ၁၀ ဦးခေါ်တယ်။ သူတို့လည်း သတင်းပျံ့မှာကြောက်တယ်လေ။ အဲ့သွားလုပ်တဲ့လူငယ်တွေက လဲချားမြို့ပေါ် က လူငယ်တွေများတယ်” ဟု နိုင်ငံရေး တက်သိကျွမ်းကျင်လူငယ်က ပြောသည်။
သျှမ်းပြည် အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်း စစ်ရေးပဋိပက္ခဖြစ်ပွားချိန်၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ရင်ဆိုင်နေရပြီး၊ တစ်ဖက်တွင်လည်း အလုပ်အကိုင်ရှားပါးလာကာ ဝင်ငွေရှာဖွေခက်ခဲသည့်အချိန်ကာလဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် ကုန်စျေးနှုန်းများလည်း တရိပ်ရိပ်တက်လာသည်ကို အခွင့်ကောင်းယူပြီး ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းဖြင့် ဒေသခံများကို မက်လုံးပေး မြူဆွယ်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းနှင့် ၎င်းတို့ကို ဟင်းချက်ပေးရန် အတွက် အခြေခံလစာ မြန်မာကျပ်ငွေ ၁၀သိန်း အထက် မက်လုံးပေးခေါ်ဆောင်မှုများရှိနေသဖြင့် လူငယ်များအတွက်စိုးရိမ်စရာဖြစ်ကြောင်း အသက် ၃၀အရွယ်ရှိ အမျိုးသမီး တစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကိုပြောသည်။
“ အဓိကတော့ လူငယ်တွေ ငွေရပြီး အကျင့်စာရိတ္တပျက်စီးသွားနိုင်တယ်။ ငွေကလည်း လွယ်လွယ်နဲ့ရဆိုတော့ အကျင့်တွေကလည်း ပျက်မှာပဲ။ လူငယ်တွေအတွက် စိုးရိမ်စရာများသလို ဒီကဒေသခံတွေရဲ့ လုံခြုံရေးကလည်း စိုးရိမ်ရတယ်” ဟု ၎င်း အမျိုးသမီးက ဆိုသည်။
သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် ညီနောင်မဟာမိတ် (၃)ဖွဲ့တို့သည် ကျားဖြန့် တိုက်ဖျက်ရေးဆိုသည့် ခေါင်းစဥ်ဖြင့် “၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” ကိုဖော်ဆောင်လာခဲ့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းဟာ ပပျောက်သွားခြင်းမရှိသေးပေ။
သို့သော် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတခွင်သည် မြို့ပျက်သဖွယ်ဖြစ်ပွားကာ အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးမှုကလည်းများခဲ့ပြီး၊ လက်ရှိအချိန်ထိ စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း လေကြောင်းဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေသေးသည်။
သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် စစ်ရေးပဋိပက္ခကြောင့် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းလည်း ယခင်ကဲ့သို့ အများအပြားမရှိတော့ဘဲ အနည်းငယ်ကျန်ရှိသေးကာ ယခုတွင် သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ပြည်သူ့စစ်ထိန်းချုပ်သည့် နေရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းလာရောက် ဖွင့်လှစ်ခြင်းဖြစ်သည် ဟု နိုင်ငံရေး တက်သိလူငယ်များက ရှင်းပြသည်။
“ သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်းမှာလည်း ကျားဖြန့်တိုက်ဖျက်ရေးဆိုပြီး စစ်မီးတွေ တောက်ခဲ့တာ။ အခုထိပဲလေ။ ကျားဖြန့်က အဲ့ဘက်မှာ လုပ်ရခက်လာတော့ စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ်တဲ့နေရာနဲ့ သူတို့ရဲ့ လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်တွေ ထိန်းချုပ်တဲ့ နေရာကို ရွှေ့လာတာပဲ” ဟု အသက် ၃၅နှစ်အရွယ် နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားလူငယ်က ထောက်ပြပြောသည်။
ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်မည့်လူငယ်များအတွက် မိဘများကလည်း တားဆီးရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းသည် အသက်အန္တရာယ်ကြီးသည့်လုပ်ငန်းဖြစ်ပြီး ထင်သလောက် ငွေမရနိုင်ကြောင်းကို ပြည်သူများသိရန် လိုအပ်ကြောင်းလည်း ၎င်း က ပြောသည်။
“ ကျနော်တို့ပြည်သူတွေက ကျားဖြန့်ဆိုရင်ငွေပဲမြင်ကြတာ၊ အန္တရာယ်ကိုမမြင်ဘူး။ အခန့်မသင့်ရင် ပြန်ထွက်ဖို့ တောင်မလွယ်ဘူး။ ကျားဖြန့်လောကထဲမဝင်စေချင်ဘူး။ အန္တရာယ်များတယ်” ဟု နိုင်ငံရေးတက်ကြွလူငယ်က ထပ်လောင်းပြောသည်။
လဲချားမြို့နယ် အတွင်း မန်ပန်ပြည်သူ့စစ်အပြင် စစ်ကောင်စီ၊ ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ၊ ရှမ်းပြည်တပ်မတော်( SSPP/SSA) နှင့် သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးပါတီ, သျှမ်းပြည်တပ်မတော် (RCSS/SSA) တို့ လှုပ်ရှားသည့် နယ်မြေလည်း ဖြစ်သည်။
ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းကို အဖက်ဖက်မှ ဆန့်ကျင်နေပြီး လက်ရှိအမြစ်ပြတ်ချေမှုန်းနိုင်ခြင်းမရှိသေးသည့်အကြောင်းရင်းသည် လက်နက်ကိုင်များပါဝင်ပတ်သက်မှုရှိနေခြင်းဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ပြောဆိုလိုက်သည်။
