အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ကုန်သွယ်ဖက်နှစ်နိုင်ငံအကြား ကြားခံငွေကြေးအသုံးမပြုဘဲ ကုန်ပစ္စည်းချင်း အပြန်အလှယ်ဖလှယ်သည့် ကုန်သွယ်မှုစနစ် (Barter Transaction Arra ngement-BTA) ကို ကျင့်သုံးရန် စီစဉ်နေကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
ပြီးခဲ့သည့် မေလ ၂၈ ရက်စွဲဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (UMFCCI) က အဆိုပါကုန်ပစ္စည်းချင်း အပြန်အလှယ်ဖလှယ်သည့် ကုန်သွယ်မှုစနစ်နှင့် ပတ်သတ်၍ ကုန်သည်အသင်း အဖွဲ့များထံသို့ အကြောင်းကြားစာပို့ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
“သူတို့ချမှတ်တဲ့ ပုံစံကတော့ အဲ့လိုပဲ။ နိုင်ငံခြားငွေနဲ့ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ကုန်ပစ္စည်းချင်း ဖလှယ်ဖို့ပေါ့။ အဲ့ဒါလည်း ကိုယ့်လုပ်ငန်းအပေါ်မှာဘဲ မူတည်တယ်လို့ပဲ ထင်တာပဲ” ဟု မူဆယ်မြို့ ကုန်သည်အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။
ပို့ကုန်သွင်းကုန်ကုမ္ပဏီများသည် ပြည်ပကုမ္ပဏီများနှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုကာ ကုန်ဖလှယ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပို့ကုန်ရငွေနှင့် သွင်းကုန်အတွက် နိုင်ငံခြားငွေပေးချမှုအပေါ် ဗဟိုဘဏ်၏ ကြားဝင်ထိန်းချုပ်မှုများမှ ကင်းလွတ်ခွင့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ကုမ္ပဏီများမှ နိုင်ငံခြားသို့ တင်ပို့ရောင်းချသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်က တစ်ဒေါ်လာ ၂,၁၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဖြတ်ယူပြီး ကျန် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်၏ အွန်လိုင်းငွေဈေးကွက်တွင် ပြန်လည်ရောင်းချရသည်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး ၃ နှစ်အကျော် နိုင်ငံခြားသုံးငွေ ပြတ်လပ်လာခြင်း၊ ကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းပြီး ဒေါ်လာနှင့် ရွှေဈေးနှုန်း တဟုတ်ထိုးမြင့်တက်လာခြင်းတို့ကြောင့် စစ်ကောင်စီသည် ထိုကုန်ပစ္စည်းချင်း ဖလှယ်သည့် စနစ်ကိုကျင့်သုံးရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းဖြစ်သည်။
“ကျမတို့ကျတော့ ဒီကုန်ပစ္စည်းတွေတင်ပို့တယ်ဆိုပေမဲ့ သူ့ဝယ်လက်နဲ့ သူ့ဖောက်သည်နဲ့ သူဟာသူအကုန်က ဒီတိုင်းဖြစ်ပြီးသားလေ။ ကျမတို့က ပုံမှန်ကုန်တင်ပြီးရင် ပိုက်ဆံပဲပြန်ယူတာလေ။ သူတို့ဆီက ကိုယ်ကပြန်ယူစရာမှ မရှိတာ” ဟု မူဆယ်မြို့ကုန်သည်အမျိုးသမီးက ထပ်လောင်းပြောသည်။
ထို့အပြင် ယခုနှစ်ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကုန်သွယ်မှုလျာထားချက် တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှု ပမာဏသည် ယခင်နှစ်ကာလတူထက် ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာသန်း (၂၂၀) ကျော်လျော့ကျနေကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်းကြီးဌာနကို ကိုးကား၍ ပေါ်ပြူလာ သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် ဖော်ပြသည်။
သျှမ်းမြောက်တွင် “ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး” ဖြစ်ပွားပြီးသည့်နောက်ပိုင်း ရပ်ဆိုင်းခဲ့ရသည့် မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ထားသော်လည်း စစ်ကောင်စီဘက်က ခွင့်မပြုသေးသောကြောင့် ကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ထို့အတူ ကုန်သည်များကလည်း လုပ်ငန်းများကိုရပ်ဆိုင်းထားရသကဲ့သို့ အချို့ကုန်သည်မှာ သျှမ်းအရှေ့ မိုင်းပြင်း၊ ကျိုင်းတုံကို ဖြတ်၍ မိုင်းလားမြို့သို့သော်လည်းကောင်း၊ တာချီလိတ်မြို့သို့သော်လည်း ကုန်သွင်း၊ ကုန်ထုတ် ပြုလုပ်နေရသည်။
